”საკანონმდებლო დონეზე უნდა აიკრძალოს, რომ ქართველმა ბიზნესმენმა ევროპაში ბინა იყიდოს”

”სააკაშვილის წართმეული ქონება მე და ბიძინა ივანიშვილმა დავიბრუნეთ”

ჩემს სტუმარს საკამოდ რთული და საინტერესო ბიოგრაფია აქვს. მისი ბიზნესისტორია იმის კლასიკური მაგალითია, როგორ კეთდებოდა და კეთდება ბიზნესი საქართველოში. თამაზ ელიზბარაშვილი," ელიზი ჯგუფის" დამფუძნებელი და ხელმძღვანელი პალიტრა TV-ს გადაცემა ბიზნეს Press-ის სტუმარია.

-ბატონო თამაზ, თქვენ 1993 წელს დაბრუნდით საქართველოში და დაიწყეთ ბიზნესი. რომელი ქვეყნიდან დაბრუნდით საქართველოში და რა ბიზნესი წამოიწყეთ?

- 1962 წელს წელს დავიბადე და იმ კომუნისტურ ეპოქას მოვესწარი, რომელსაც საბჭოთა კავშირი ერქვა. მოგეხსენებათ, იმ პერიოდისთვის, ვიდრე არ დაიშალა საბჭოთა კავშირი, ბიზნესისა და კაპიტალიზმის ცნება არ არსებობდა, ან თუ არსებობდა, ეს ასოცირდებოდა მტრობასთან და ცუდ რაღაცასთან. ბავშვობიდან ორიენტირებული ვიყავი, რომ მეშოვა ფული, შეძლებული ადამიანი ვყოფილიყავი და ეს სიკეთე კარგი საქმეებისთვის გამომეყენებინა. დავამთავრე პოლიტექნიკური ინსტიტუტი, ვსწავლობდი საღამოს ფაკულტეტზე, იმიტომ, რომ დღე მემუშავა. 18 წლის ვიყავი, ოჯახი რომ შევქმენი. ბუნებრივია, მინდოდა იმის საშუალება მქონოდა, რომ მე თვითონ მერჩინა ოჯახი.

-სად მუშაობდით?

-სკოლის დამთავრების შემდეგ მუშად ვმუშაობდი, შემდეგ შევიცვალე პროფილი და ქარხანაში ვმუშაობდი. ვსწავლობდი პოლიტექნიკურ ინსტიტუტში და შესაბამისად, ქარხანა "უვეემში" ვმუშაობდი. ეს იყო უნივერსალური გამომთვლელი მანქანების ქარხანა, რომელშიც ელექტრიკოსი ვიყავი. მოგვიანებით ორთაჭალაში, ქარხანა "ელექტროაპარატში" გადავედი. იქიდან "საქენერგოში", მოკლედ მთელი სწავლის პერიოდი, ჩვეულებრივი მუშა ვიყავი.

-ბიზნესში როგორ მოხვდით?

-იმ პერიოდში, ჩემთან ინსტიტუტში უცხოელმა სტუდენტებმა დაიწყეს შემოსვლა. მათ შორის იყვნენ ინდოელები, პაკისტანელები, ბანგლადეშელები... სწორედ მაშინ ვეზიარე ბიზნესის ელემენტარულ საწყისებს. და აი როგორ - იმ პერიოდში ძალიან აქტუალური იყო სინგაპური, სადაც ეს სტუდენტები თავისუფლად მოძრაობდნენ, განსაკუთრებით ბანგლადეშელები და ინდოელები და იქიდან ჩვენს სპეციალობასთან დაკავშირებული პროდუქცია: კომპიუტერები, პრინტერები, ელექტროტექნიკა და კომპიუტერული ტექნიკა ჩამოჰქონდათ. ბიზნესში ძალიან დიდ როლს თამაშობს ნდობა. ყველა ის ტექნიკა, რაც მათ საქართველოში შემოჰქონდათ, მაშინ არსებულ საკომისიო მაღაზიებში ბარდებოდა. მაგრამ მაშინ საკომისიო მაღაზიებში უცხოელ მოქალაქეს არ ჰქონდა უფლება, ჩაებარებინა ნივთები. ამ ადამიანებს კი სანდო პარტნიორი სჭირდებოდათ. იმ დროისთვის ახალგაზრდებში არსებული მენტალიტეტი - ძველბიჭობა, ქუჩური აზროვნება, ამ სტუდენტებს აზარალებდა - მათ ნდობას მოიპოვებდნენ, მერე "გადაგდება" ხდებოდა და მათ ნივთებს მოტყუებით ითვისებდნენ. ეს ყველაფერი კი უნდობლობას ბადებდა. ეს სტუდენტები ეძებდნენ ისეთ ადამიანს, ვისთანაც იმუშავებდნენ. ეს სანდო ადამიანი ვიყავი მე. ჩემი მეგობრებიც კი მეუბნებოდნენ, სულელი ხარ, ამხელა ფულს განდობენ და შენ ამას უბრუნებო (გარკვეული პროცენტი, საკომისიო მრჩებოდა), გადააგდე, მოატყუეო - ასე რომ მეცხოვრა, ვერაფერს მივაღწევდი.

-რამდენხანს გაგრძელდა თქვენი ეს საქმიანობა?

- მთელი ის პერიოდი, როცა სტუდენტი ვიყავი, ვმუშაობდი დღის განმავლობაში, საღამოს ლექციებზე დავდიოდი და პლუს დამატებითი შემოსავლის წყაროდ ეს ბიზნესი მქონდა.

-შეიძლება ითქვას, რომ თანხა, რომელიც მაშინ ამ საქმიანობით იშოვეთ, საკმარისი იყო, რომ თამბაქოს ბიზნესში ჩაგედოთ?

-თავიდან თამბაქოს ბიზნესი არ დამიწყია. ახლა თამბაქოს ბიზნესში არ ვარ. ჩემს შვილს დავუთმე. სხვადასხვა მიმართულებით ვმუშაობ. ბუნებრივია, ყველა საქმეს კაპიტალი სჭირდება. იმ პერიოდში 1980-დან 1985 წლის ჩათვლით, საქართველოში ბიზნესის კეთება კანონით იკრძალებოდა. შემდეგ შემოვიდა კოოპერატივები. ამ პერიოდში ბანკიდან ფულის აღება კერძო პირის ან ორგანიზაციების მხრიდან თითქმის არ ხდებოდა. იმ დროს საშინელი მდგომარეობა იყო საქართველოში: შიდა დაპირისპირება, სამოქალაქო ომიც კი, 90-იან წლებში. მაგრამ 1980 -85 წლებში ჩემ მიერ გარკვეული კაპიტალის დაბანდება ხდებოდა. და იმ დიდი ნახტომისთვის ვემზადებოდი, რასაც დიდი ბიზნესი ჰქვია.

-რა იყო ბიზნესში შემდეგი ნაბიჯი?

- დაიშალა საბჭოთა კავშირი, ფართო ასპარეზი მიეცა იმ ადამიანებს, ვისაც იმის ნიჭი და უნარი ჰქონდა, რომ საკუთარი თავის რეალიზება მოეხდინა. რუსეთში წავედი. რუსეთი უზარმაზარი ბაზარია, რომლისკენაც მსოფლიოს ნებისმიერი ბიზნესმენი მიისწრაფის.

-ცოტა ეჭვის თვალით უყურებენ ხოლმე რუსეთში, მით უმეტეს, იმ დროს დაგროვილ კაპიტალს..

-გააჩნია, შენ თუ წესიერი გზით იშოვე ფული...

-შეიძლებოდა იმ დროს წესიერი გზით გეშოვა ფული?

-რა თქმა უნდა. კაპიტალი, რომელიც ბინძური გზით იშოვება, არ არის ბიზნესი. ამას სხვა რაღაცა ჰქვია. ამას ყაჩაღობა ჰქვია, კრიმინალი, რეკეტი. ასეთი ფული, ადრე თუ გვიან, თავის უარყოფით მხარეს გამოავლენს. ცუდი საქმე ბუმერანგივით უბრუნდება ამ საქმის შემოქმედს.

-რას აკეთებდით რუსეთში?

-თავიდან მანქანების ბიზნესით ვიყავი დაკავებული. რუსეთის სხვადასხვა რეგიონებიდან, მათ შორის ციმბირიდან, მანქანები ჩამოგვყავდა. მაშინ მოგეხსენებათ, ბაიკალ-ამურის მაგისრტრალზე მთელი კავშირის მასშტაბით იყო ხალხი ჩასული, მუშაობდნენ. ამ მაგისტრალზე მომუშავე ხალხზე მანქანების მიცემა ხდებოდა და სწორედ ის მანქანები იყიდებოდა ჩეკების სახით. ჩეკს ყიდულობდი, მერე მანქანა უშუალოდ საწარმოებიდან, ქარხნებიდან გამოგყავდა, მოსკოვში შემოგვყავდა და მოსკოვში ვახდენდით მის რეალიზაციას. მერე საქართველოს მიმართულებითაც მოგვყავდა. გუნდი მყავდა ნათესავების, მოგვყავდა მანქანები და ამის რეალიზებას ვაკეთებდით. მერე გადავედი ივანგოროდში, სადაც ტექსტილის ბიზნესი მქონდა, შემდეგ მოსკოვში მქონდა რამდენიმე ბიზნესი. ამ ყველაფერს იმ უცხოელი ბიჭების ფულით ვაკეთებდი, რომლებთან ერთადაც თბილისში, ბიზნესში ფეხი შევდგი და 5 წლის განმავლობაში ნამუსიანად ვემსახურებოდი.

-როგორც ვხედავ, რუსეთში საქმე კარგად მიდიოდა. რატომ დაბრუნდით საქართველოში?

-საქართველო ჩემი ტკივილია. ეს არის ჩემი ქვეყანა, სადაც მე და ჩემი წინაპრები დაიბადნენ. მეც აქ უნდა დავიმარხო, უზომოდ ვარ ჩემს ქვეყანაზე შეყვარებული. 15 წელია, საქართველოდან არ გავსულვარ. მქონდა ჩემი ბიზნესი სხვადსხვა ქვეყნებში, მათ შორის რუსეთში, უკრაინაში, ევროპის რამდენიმე ქვეყანაში, მაგრამ ვერ გავჩერდი, თავი ვერ დავიმკვიდრე. თითქოს სისხლის ყივილი იყო, სულ მეძახდა სამშობლო, რომ უნდა დავბრუნებულიყავი.

-თქვენ თქვით, იმისათვის, რომ ბიზნესი იყოს ხანგრძლივი, წარმატებული, ის აუცილებლად სუფთად უნდა აკეთო. თუმცა დღემდე ყველას ახსოვს "ელიზის" და "ომეგას" დაპირისპირება, რომელიც ხშირად კრიმინალურ გარჩევებამდეც კი მიდიოდა. რას ვერ იყოფდით - ეს იყო ბრძოლა ბაზარზე უპირატესობის მოსაპოვებლად?

-სწორედ ამას შევეწირე. არანაირი "ელიზ" – "ომეგას" დაპირისპირება არ იყო. იქ იყო დაპირისპირება შავ ბიზნესსა და ლეგალურ ბიზნესს შორის. ის პროექტი, რომელიც 1996 წელს დავწერე და რომელიც სიგარეტის ბიზნესს ლეგალურ ჩარჩოში აქცევდა, სწორედ ეს იყო მთავრობის იმ წევრების მტერი, რომლებიც არალეგალური, შავი ბიზნესიდან დიდ შემოსავალს და მოგებას იღებდნენ. იქ იყო აჭარის მხარე, იქ იყო ბატონი ასლან აბაშიძე თავისი კლანით და აქეთ იყო აწ გარდაცვლილი ედუარდ შევარდნაძის გარკვეული მინისტრები, რომლებიც ამ კონტრაბანდულ სიგარეტს მფარველობდნენ.

-რის ფასად გადაურჩით მთელ ამ დავიდარაბას? იყო ფიზიკური დაპირისპირება, იყო სისხლისღვრა...

-დაპირისპირების პერიოდში სისხლისღვრა არ ყოფილა. სისხლისღვრა მანამდე, მხედრიონის პერიოდში იყო, როცა საქართველოში ვიყავი და ამ ბიზნესს ვაწყობდი. იყო სროლებიც და ამ წლებს ყველა უბედურება თან სდევდა, მაგრამ 1996 წელს, იყო ელიზ-ომეგას სახელის დაპირისპირება, რომელმაც მთელი სისასტიკით ჩემს ზურგზე გადაიარა - მოვხვდი ციხეში, საშინელ პირობებში. დავკარგე ბიზნესი. აბსოლუტურად ყველაფერი, თუ რამე მქონდა საქართველოში. ციხიდან გამოსვლის შემდეგ საქართველო დავტოვე.

-ძალიან საინტერესოა, რომ 1996 წელს "მოქალაქეთა კავშირის" ახალგაზრდული ფრთის დაფინანსება დაიწყეთ. იყო თუ არა ეს ერთგვარად თავის გადარჩენის გზა? ასევე აუცილებელია აღინიშნოს თქვენი ახლობლობა გიორგი ბარამიძესთან და მიხეილ მაჭავარიანთან. ხომ არ ნანობთ მაშინ გადადგმულ ნაბიჯს?

-რა თქმა უნდა, არ ვნანობ, პირიქით. "მოქალაქეთა კავშირის" ახალგაზრდულ ფრთასთან ჩემი გვერდში დგომის მიზანი იყო, გადაგვერჩინა ქვეყანა, გაგვექრო ის კორუფციული ჭაობი, რომელშიც ქვეყანა იძირებოდა. აუცილებელი იყო ახალი რადიკალური ცვლილებები შემოსულიყო. ამას გააკეთებდნენ მხოლოდ ჩემნაირად მოაზროვნე ახალგაზრდა პოლიტიკოსები და ასეთ პოლიტიკოსებად სწორედ ეს ორი ახალგაზრდა და მათი გუნდი დავინახე, ზურაბ ჟვანიას მეთაურობით. ამით არა საკუთარი თავის, არამედ ქვეყნის გადარჩენა მინდოდა და აი, რატომ: ბიზნესი ქვეყნის მთავარი ხერხემალია. სადაც ბიზნესი ყვავის, იქ ქვეყანაც ძლიერია. საჭირო იყო რეფორმები და ეს რეფორმები პოლიტიკოსებს უნდა გაეტარებინათ. ამას გააკეთებდნენ ახალგაზრდა, სუფთა პოლიტიკოსები და სწორედ ეს ახალგაზრდები იყვნენ ზურაბ ჟვანიას მიერ შეკრული ახალგაზრდები, რომლებმაც მართლაც ბევრი რამ გააკეთეს, ბევრი რეფორმა გაატარეს და თუ იმ პერიოდში საქართველოში რამე სასიკეთოდ შეიცვალა, სწორედ მათი შეცვლილია.

-ეს ის ადამიანები იყვნენ, ვის გამოც თქვენ უკვე წლების შემდეგ, 2010 წელს ციხეში მოხვდით.

-არა. ზურაბ ჟვანია აღარ იყო ცოცხალი.

-ჟვანიას არ ვგულისხმობ, მაჭავარიანი საკმაოდ საპასუხისმგებლო თანამდებობაზე იყო, არც ბარამიძე ჩამოუვარდებოდა რამით.

-უკვე აღვნიშნე, ბიზნესი რომ წარმატებული იყოს, აუცილებელია გუნდური წესით მიდგომა. სწორედ ჟვანიამ შეკრა გუნდი, რომლებმაც შევარდნაძის მმართველობის პერიოდში, 1996 წლიდან 2003 წლამდე, ბევრი რეფორმა გაატარეს და წარმატებები ჰქონდათ. აუცილებელია გუნდში ისეთი ხალხი მიიყვანო, რომელთა მთავარი მიზანი ქვეყნის გაძლიერება და კეთილდღეობა იქნება. ერთგულება ეს არის ძალიან ღირებული რამ, რაც ადამიანს აქვს. სწორედ ეს აკლდა გია ბარამიძეს და მიშა მაჭავარიანს. მათ ზურაბ ჟვანიას იდეალები გაყიდეს და არ ვიცი, შიშის ფაქტორმა იმუშავა თუ სხვა რამემ, იმ გუნდში გადავიდნენ, რომელსაც მიხეილ სააკაშვილის გუნდი ერქვა. დღევანდელი გადასახედიდანაც მწამს, რომ სააკაშვილის მმართველობის 9-წლიანი პერიოდი, საქართველოზე ძალადობის წლები იყო. თითქმის ყველა ოჯახმა იწვნია ის რეპრესიები, რასაც 9 წლის განმავლობაში სააკაშვილის რეჟიმი საკუთარ ხალხზე ახორციელებდა.

- თქვენ ამბობთ, რომ საპატიმროში ერთი წელი გაატარეთ. ჯაბა იოსელიანის გვერდით იყავით საკანში.

-დიახ. მორზეს ანბანით ველაპარაკებოდით ერთმანეთს, საკანალიზაციო მილის საშუალებით. მეხუთე იზოლატორი ერქვა მაშინ ამას. ორთაჭალაში მდებარე შინაგან საქმეთა სამინისტროს შენობის მინუს მე-4 სართულზე იყო ეს საკნები. ორ სართულად იყო, აუტანელი პირობები იყო. წარმოიდგინეთ, ოთხივე კედლიდან ისეთი სინესტე იყო, წყლის წვეთები ჩამოდიოდა. საწოლიდან ძირს რომ გადმოვდიოდი, კოჭებამდე იყო იატაკზე წყალი. შუქი არ იყო. ერთი პატარა ნათურა ბჟუტავდა, რომელიც გისოსების იქით იყო, რომ დენით პატიმარს თავი არ მოეკლა. იცით რითი ვხვდებოდით, რომ თენდებოდა? გამთენიისას, ვირთხა გრძნობდა, რომ თენდებოდა და ვირთხები საკნიდან გადიოდნენ. დაღამდებოდა თუ არა, გამოდიოდნენ. ჩვენი თანამესაკნეები ვირთხები იყვნენ. არანაირი გასვლა ე.წ. "პრაგულკაზე", არანაირი ჰიგიენის საშუალებები. ჩაკეტილები ვიყავით ამ უბედურებაში. არც პრესა შემოდიოდა. ადვოკატები თუ შემოვიდოდნენ, ეს იყო ერთადერთი კომუნიკაცია გარესამყაროსთან, ადვოკატის საშუალებით.

-ოფიციალური მიზეზი, რის გამოც მაშინ დაგაკავეს, იყო არაფორმალური შეიარაღებული დაჯგუფების შექმნა. თუმცა რეალურად, მიზეზი თქვენი ბიზნესი იყო. არა?

-რეალური მიზეზი ის იყო, რომ ბრძოლა გამოვუცხადე არალეგალურ, შავ ბიზნესს და ვიყავი კანონპროექტის ავტორი, რომელიც პარლამენტში შევიდა და სიგარეტის ბიზნესს ლეგალურ ჩარჩოში აქცევდა.

-ერთი წლის შემდეგ, როცა დაბრუნდით, გამოხვედით საპატიმროდან, არაფერი აღარ გქონდათ. ნულიდან დაიწყეთ ბიზნესი. როგორ?

-ბიზნესში აუცილებელია ნდობის ფაქტორი. როცა შენ უმწიკვლო რეპუტაცია გაქვს და არ გაქვს სახელი გაფუჭებული, ამას დიდი მნიშვნელობა ენიჭება. ციხიდან რომ გამოვედი, კონტრაქტი დაკარგული მქონდა ჩემს ძირითად პარტნიორთან ფილიპ ნორისთან. ბუნებრივია, ყველა დიდი უცხოური მწარმოებელი კომპანია ბრალდებულთან ბიზნესს ერიდება და 1997 წლის აგვისტოში კონტრაქტი შემიწყვიტა. როცა კონტრაქტი აღარ გაქვს, ბიზნესს ვეღარ აწარმოებ იმ პარტნიორთან. დავიწყე ახალი პარტნიორის ძებნა. ამისთვის ფული მჭირდებოდა. რომელ ბანკთან არ ვიყავი, მაგრამ ყველამ უარი მითხრა. ერთადერთი, "ქართუ ბანკი" დამიდგა გვერდში. წარმოიდგინეთ, მე ვიყავი ციხიდან გამოსული, ჯერ ჩემი საქმე დამთავრებული არ იყო - ბრალდებული ვიყავი, ციხიდან თავდებით ვიყავი გამოსული და "ქართუ ბანკმა" 3 მილიონი დოლარი მომცა.

-ივანიშვილთან მაშინ პირადი ურთიერთობა არ გქონდათ?

-საერთოდ არანაირი შეხების წერტილი არ მქონდა ივანიშვილთან.

-თქვენი რძალია ივანიშვილი. ეს უბრალო დამთხვევაა?

-ის მოგვარეა, მეტი არაფერი. უფრო მეტს გეტყვით, შავიზღვისპირეთში, შეკვეთილში მე და ბატონი ბიძინა მეზობლები ვართ.

-გაქვთ ერთმანეთში მეზობლობა?

-არა. იშვიათად ჩავდივარ. ჩემი შვილები ისვენებენ ხოლმე. ძალიან დიდ პატივს ვცემ ამ კაცს და გულშემატკივარი ვარ. არის ფაქტორები, რომლებმაც ხელი შეუშალა იგივე "ქართულ ოცნებას" და ბატონ ბიძინას, რომ ის დანაპირები შესრულებულიყო, რაც წინასაარჩევნო პერიოდში გაიცა 2012 წელს. ამაზე ძალიან ვნერვიულობ და ეს იყო სწორედ იმის მიზეზი, რომ სამართლის სახლი შევქმენი.

-2004 წლიდან 2010 წლამდე პერიოდი, შეიძლება ითქვას, აყვავების ხანა იყო. ყველაზე მეტად სწორედ ამ პერიოდში განვითარდა კომპანია. და რა მოხდა 2010 წელს?

-ბიზნესის გუნდური პრინციპით მართვა გამარჯვების საწინდარია და აი, რატომ: როცა შენ ხარ ერთპიროვნული მმართველი, ძალიან მარტივია, თუ ვინმე უნამუსო მოინდომებს, გააჩეროს ეს ბიზნესი. ელემენტარულად, ან იზოლაციაში გაგიშვებს, ამის მაგალითი იყო 1997 წელი, მე რომ ციხეში ვიყავი, გარესამყაროსგან იზოლირებული და ბიზნესი ფაქტობრივად მოკვდა. ასეთი გამოთქმაა - ჭკვიანი კაცი სხვის შეცდომებზე სწავლობს და სულელი საკუთარზეც ვერო. როდესაც შეცდომა საკუთარ თავზე გამოვცადე, მაშინ მივხვდი, რომ ბიზნესის მართვა აუცილებელია გუნდური წესით. კაცმა არ იცი, მტერი სად არის ჩასაფრებული და როგორ არის ჩასაფრებული. ვთქვათ, შენ გაგაჩერეს, მაგრამ შენი გუნდის წევრები აგრძელებენ ბიზნესს. სწორედ ასე იყო 2010 წელს. ვერავინ გაგვაჩერებს. "ელიზი ჯგუფი" იყო, არის და იქნება, რადგან ეს არის ერთ გუნდად შეკრული ბიზნეს ჯგუფი, ძალიან ძლიერი, მობილური და ვერანაირი იარაღი, ვერანაირი მტერი მას ვერ გააჩერებს.

-ყველა პარტია, რომელსაც თქვენ აფინანსებდით, ხელისუფლებაში მოვიდა. ეს იყო "მოქალაქეთა კავშირი", "ნაციონალური მოძრაობა". კიდევ რომელ პარტიას აფინანსებდით, რომელიც დღეს ხელისუფლებაშია?

-მე ვარ ისეთი წრის ადამიანი, რომელმაც იცის სიტყვის ფასი. არ მინდა ამის აფიშირება. მე ვაფინანსებდი და დავაფინანსებ მთელი ჩემი შეგნებული ცხოვრება, სანამ ამის საშუალება მექნება, იმ ძალას, რომელიც ჩემი შეხედულებისამებრ, ქვეყნის საკეთილდღეოდ მოემართება.

-თუ ამართლებს მერე ეს ძალა?

-საოცრება ხდება, ამხელა კაცი ადამიანს ნდობას რომ გამოვუცხადებ და, ადამიანის ცნობას რომ ვერ შევძლებ. ყველა ბიზნესმენს ვეუბნები, საქართველოში ფულს შოულობთ და ამ ფულით უცხოეთში ყიდულობთ სახლებს და რაღაცებში აბანდებთ ამ ფულს. უნდა გამოვიდე ინიციატივით, საკანონმდებლო დონეზე აიკრძალოს, რომ ქართველმა ბიზნესმენმა ევროპაში ბინა იყიდოს - აქ იყიდე! როგორც აღვნიშნე, 15 წელი არ გავსულვარ საქართველოდან, არა იმიტომ, რომ არ მაინტერესებს რა ხდება სხვა ქვეყნებში, სადაც განვითარებულია საკურორტო ბიზნესი, იმიტომ, რომ საქართველოში უნდა დავხარჯო ფული. საქართველოს კურორტებზე უნდა დავისვენო.

-მოგეხსნათ ის ბრალდება, რომელიც 2010 წელს წაგიყენეს? პატიმრობა და გირაო მექრთამეობის, კომერციული მოსყიდვისა და მტკიცებულებათა ფალსიფიკაციისთვის.

- ექვსი თვე ვიყავი ციხეში. გლდანის მე-8 იზოლატორში -2010 წელს. აბსოლუტურად ყველა ბრალდება მომეხსნა. ჩემი სასამართლო პროცესი 2015 წლის თებერვალში დამთავრდა. ყველა მუხლი, რაც სააკაშვილის პროკურატურამ წამიყენა, მომეხსნა და ყველა მუხლში გავმართლდი. წართმეული ქონება დავიბრუნე.

-6 მილიონი?

-6 მილიონი ლარი. და ისევ ვიბრძვი - ერთი მანქანა დამრჩა დასაბრუნებელი, რომელიც სააკაშვილმა წამართვა.

-ვის ებრძვით?

-ბიზნესგარემო ეს არის კანონმდებლობა, მთავრობის მიერ შექმნილი კანონები, რომლებიც ნებისმიერ, როგორც შიდა ბიზნესმენს, ასევე გარედან შემოსულს, დააინტერესებს, შემოვიდეს ქვეყანაში და ჩადოს ინვესტიცია. თუ ეს ბიზნესგარემო გამყარებული არ არის სათანადო კანონებით, ანუ თუ არ არის სამართლიანი ქვეყანა, ბუნებრივია საქართველოში არც ერთი ბიზნესი არ შემოვა. უფრო მეტიც: ადგილობრივი ბიზნესიც გარეთ გავა და გაიტანს თავის კაპიტალს. თუ ქვეყანაში გამუდმებით ირღვევა კანონი, არის ძალადობა, მთავრობის მაღალჩინოსნების მხრიდან, ეს ანგრევს ქვეყანას, ანგრევს ბიზნესს.

რატომ იყო 2012 წელს საარჩევნოდ, მთავარი სლოგანი, დევიზი, სამართლიანობის აღდგენა ქვეყანაში, ეს ძალიან ჭკვიანი ადამიანის მოფიქრებული იყო და სწორი გზავნილი იყო მოსახლეობისა და ამომრჩევლებისადმი. სამართლიანი გარემო, ეს არის საინვესტიციოდ საუკეთესო გარემო და ქვეყნის აყვავების აუცილებელი პირობა. ციხიდან რომ გამოვედი, პირველი რა გავაკეთე - გამოვედი სიგარეტის ბიზნესიდან და სამართლის სახლი შევქმენი. იურიდიული კომპანია, რომელიც უნდა დახმარებოდა "ქართულ ოცნებას" და მთავრობას სამართლიანობის აღდგენაში. მოგეხსენებათ, რომ ახალი მთავრობის სურვილია აღდგეს სამართლიანობა ქვეყანაში, მაგრამ მეორე მხრივ ამას იურიდიული მხარე სჭირდება. ყველა სარჩელი, რომელიც შევა, პროკურატურა იქნება ეს თუ სასამართლო, დაზარალებულის მხრიდან. ამას ყველაფერს სამართლის სახლი აკეთებს. ის კომპეტენტური, განათლებული, ძალიან ძლიერი გუნდი, რომელიც ჩემს მეგობარ ბეჟან ბეჟუაშვილთან ერთად, რომელთან ერთადაც, სხვათა შორის, გლდანის ციხეში ვიჯექი. იქიდან დაგვებადა ეს აზრი. ნახეთ რას ვთავაზობ იმ დაზარალებულ და ქონებადაკარგულ ხალხს, რომლებსაც რატომღაც სურვილი გაუჩნდათ, რომ თავისი ცოლ-შვილი უსახლკაროდ დაეტოვებინათ, სახლები აჩუქეს ეკონომიკის სამინისტროს, ბიზნესი გადაუფორმეს ვიღაცებს და მათ შორის მთავრობის მაღალჩინოსნებს... სწორედ სამართლის სახლისა და მისი ძლიერი იურიდიული გუნდის საშუალებით დავიბრუნე ის წართმეული 6 მილიონი.

-თქვენს გარდა თუ დაიბრუნა კიდევ ვინმემ "სამართლის სახლის" საშუალებით რამე?

-დაიბრუნა ბიძინა ივანიშვილმა და მგონი, კახი კალაძემ. ამ სამმა კაცმა დავიბრუნეთ.

-დავით ბეგიაშვილი მახსენდება...

-არა, იმან ვერ დაიბრუნა.

-თქვენ რა უპირატესობა გქონდათ, რომ დაიბრუნეთ და სხვები ვერ იბრუნებენ.

-ყველას მოვუწოდებ, ამ ქონებაწართმეულ ხალხს. აი, რას სთავაზობს "სამართლის სახლი": სასამართლოში სახელმწიფო ბაჟია გადასახდელი - ამას ჩვენ ვიხდით. ვერც ერთი იურიდიული კომპანია ამ პროდუქტს თავის კლიენტს ვერ სთავაზობს. ბოლომდე ჩემი იურისრტები იმუშავებენ სასამართლოშიც და პროკურატურაშიც, უსასყიდლოდ, ოღონდ ერთი პირობით: ბრძოლაში ბოლომდე უნდა გამოგვყვეთ, უკან არ უნდა დაიხიოთ. მეორე მხარე, ეკონომიკის სამინისტრო იქნება ის, თუ სხვა კერძო პირი, რომელმაც ქონება წაართვა, გარიგებაზე თუ წამოვა და შენ ამ ცდუნებას უნდა გაუძლო, თუ ვერ გაუძლებ, მაშინ ახლოს არ გაგვეკარო. მე უკომპრომისო ბრძოლით დავიბრუნე ეს ქონება.

-როგორც ვიცი, ახალი ხელისუფლება თქვენგან ერთ მილიონ ლარს ითხოვდა.

-კბილაშვილის უწყებაში ითხოვდნენ მილიონ ლარს, მუქარებიც იყო, მაგრამ ბოლოს, რომ მოვიდა ბადაშვილი, მინდა აღვნიშნო, მქონდა რამდენიმე შეხვედრა ბადაშვილთან და მის მოადგილესთან, მაშინ ჯერ საქართველოს მთავარი პროკურორი არ იყო და ამ საუბრებით, ჩამოუყალიბდათ რწმენა, რომ მართალი ადამიანი ვარ. ნახეს როგორი შეუპოვარი ვარ. ცოტა უკან დავბრუნდები - სააკაშვილის დროს ყველაფერი შემეძლო გამეკეთებინა, რომ ციხეში არ მოვხვედრილიყავი. ვიქნებოდი ჩვეულებრივი, ტაშის დამკვრელი ბიზნესმენი, როგორიც მაშინ ბიზნესმენების 95% იყო. ვიქნებოდი ე.წ. ვაზელინი ბიზნესმენი და პრობლემა არ მექნებოდა.

-30 ათასი დოლარი არ გადაგიხდიათ, თქვენი შვილისთვის ფსიქიატრიული ცნობის მოსაპოვებლად?

-ბიზნესის მთავარი მიზანი ის კი არ არის, კაპიტალი იშოვო, აგროვო და თუნდაც მერე სამუშაო ადგილების შესაქმნელად გამოიყენო. არა. ბიზნესის ერთ-ერთი თანმხლებია ქველმოქმედება. თუ შენ არ გააკეთე ქველმოქმედება, როცა ხედავ რომ ადამიანს უჭირს, მაშინ შენ ბიზნესმენი არ ხარ - მევახშე ხარ. იმ პერიოდში, როცა ჩემი შვილი ფსიქიატრიულ საავადმყოფოში იყო, მთელი ფსიქიატრიული საავადმყოფო მიწასთან იყო გასწორებული. კვება არ იყო, გათბობა იქ არ იყო, ცხელი წყალი არ იყო. უნდა გენახათ, რა დღეში იყვნენ ავადმყოფები. იმ თანხით, რომელიც ამ მიმართულებით დავხარჯე, ყველაფერი გავაკეთე - საკვებიც ჰქონდათ, გათბობაც, ავაშენე, გავარემონტე ყველაფერი, მთელი ის კორპუსი. და ის თანხები მიზნობრივად იყო გაწერილი, რაში რა იყო დახარჯული. სააკაშვილის მთავრობამ, ვერაფერი ხელჩასაჭიდი რომ ვერ ნახა, ნარკოტიკი მე არ ვიცი რა არის, იარაღი ცხოვრებაში ხელში არ მჭერია, ამიტომ სწორედ ეს დამიდო სარჩულად. 2005 წლის იანვრიდან სააკაშვილის პოლიტიკური მტერი ვიყავი.

-ისიც განვმარტოთ, რატომ მოხვდა თქვენი შვილი ფსიქიატრიულ საავადმყოფოში?

-ჩემმა შვილმა დანაშაული ჩაიდინა, რომლის გამოც ციხეში მოხვდა. 12 წელი მოიხადა. ვერ ვიტყვი, რომ მან ამით თავისი დანაშაული გამოისყიდა, მთელი ცხოვრება ვერ გამოისყიდის თავის დანაშაულს. მაგრამ იმ ოჯახთან, რომელსაც ძალიან მძიმე ტკივილი მიაყენა, დღემდე გვერდში ვდგავარ და ვეხმარები. ცხოვრების ბოლომდე დავეხმარები და ეს ჩემი ვალია.

-6 თვე, რომელიც თქვენ ციხეში, სააკაშვილის მმართველობის პერიოდში გაატარეთ, საკმაოდ მძიმე იყო თქვენთვის. მინდა რამდენიმე ყველაზე მძიმე დღე გაიხსენოთ.

-2010 წელს გლდანის ციხე არ იყო ციხე, ეს იყო ჯოჯოხეთი. თუნდაც ერთი კვირით იქ მოხვედრილი ადამიანი აუცილებლად საჭიროებს ფსიქიატრის დახმარებას და რეაბილიტაციას. ყოველდღე იყო ცემა, გინება, შეურაცხყოფა, ღირსების აყრა, მკვლელობა. ჩემი თვალით დავინახე - ერთხელ, ადვოკატი იყო მოსული. ამ დროს ერთი კორპუსიდან მეორეში გადაყავხარ ბადრაგს, თავი დახრილი უნდა გქონდეს, ხელები - უკან და დედის გინების თანხლებით მიდიხარ ადვოკატთან შესახვედრად. ჩემი საკანი მე-3 სართულზე იყო. პირველ სართულზე, ოფიცრების მინებიანი ოთახი იყო. უკან რომ ვბრუნდებოდი, დავინახე, იქ, შიგნით, უმოწყალოდ სცემდნენ ახალგაზრდა ბიჭს, რომელიც ყვიროდა - დედა, მიშველეო. გაგლეჯილი ჰქონდა ყველაფერი. თავიდან სისხლი კი არა, თეთრი მასა ამოსდიოდა უკვე. უგონოდ დავარდა. ამ დროს ყვირილი ავტეხე, რას შვრებით, თქვე უღმერთოებო, ამ ბავშვს რას კლავთ-მეთქი, მერე ამის გამო მეც საკმაოდ მომხვდა. იმ ბავშვის ბედი დღემდე არ ვიცი. ვერ გადარჩებოდა, დარწმუნებული ვარ. ყოველდღე იყო ასეთი საზარელი შემთხვევები, განწირული კაცის ყვირილი, ამის მოსმენას არავის ვურჩევ. ყოველდღე საშინელება ხდებოდა.

-თქვენ რომ ამ ხნის განმავლობაში, ჩვეულებრივი, რიგითი ადამიანი ყოფილიყავით, ეს ყველაფერი თავს არ გადაგხდებოდათ - ორჯერ ციხეში, ბევრი კრიმინალური გარჩევა, ბევრი ცუდი ამბავი, ბოლოს მინდა გკითხოთ: ღირდა კი მთელი თქვენი ბიზნესი ამად?

-ყველა ადამიანს ერთი სიცოცხლე აქვს, სიცოცხლე მოძრაობაშია. თუ ადამიანი თავს ადამიანად თვლი, აუცილებლად შენი თავის რეალიზება უნდა მოახდინო. საკუთარი თავის რეალიზება ისე არ ხდება, თუ ბარიერი არ გადალახე. რაც უფრო მეტი ბარიერი გაქვს, მით უფრო ძლიერდები, მით უფრო მობილური ხდები და უფრო საინტერესო ხდება ცხოვრება და სიცოცხლე. უფრო დიდ პატივს სცემ სიცოცხლეს და სწორედ ეს არის მიზეზი იმისა, რაც მე გავაკეთე. თუნდაც ცხოველების თავშესაფარი. რადგან მე სიცოცხლეს ვცემ პატივს. ასევე ერთი სიცოცხლე აქვს იმ შინაურ ცხოველს, ძაღლს და თუნდაც გარეულ ცხოველს, დათვს, მგელს.. ჩვენ ყველა ერთმანეთის სიცოცხლეს უნდა გავუფრთხილდეთ.

იხილეთ გადაცემა