როდის ითვლება კრედიტი ხანდაზმულად და რა უნდა გაითვალისწინოს მსესხებელმა?
როგორია სამართლებრივი გზა, როდესაც გაქვთ სესხი და მის გადახდას ვეღარ ახერხებთ? - ამ თემაზე რადიო „პალიტრას“ გადაცმაში „თქვენი დრო“ საერთო სპეციალიზაციის ადვოკატმა და სამართლის დოქტორანტმა, გიორგი ქათამაძემ ისაუბრა.
მისი თქმით, სამართალწარმოება საკრედიტო დავალიანებასთან დაკავშირებით ხშირ შემთხვევაში მსესხებლების შესაძლებლობებიდან გამომდინარეა გამოწვეული.
გიორგი ქათამაძე: „სესხის ხანდაზმულობასთან შესახებ უნდა ვიცოდეთ ის, რომ საკრედიტო ხელშეკრულებიდან გამომდინარე მოთხოვნას აქვს ხანდაზმულობის ვადა, საზოგადოებაში გავრცელებულია მოსაზრება იმასთან დაკავშირებით, რომ 3-წლიანი ხანდაზმულობის ვადა არსებობს, თუმცა გასათვალისწინებელია, რომ სესხის ხანდაზმულობის ვადა არ დგება თავისით და ის სასამართლომ უნდა აღიაროს.
სესხის ხელშეკრულების გადახდის გრაფიკში ზედმიწევნით უნდა იყოს გაწერილი, რომელ თვეში რა თანხა უნდა იყოს გადახდილი და ამ თანხიდან რომელი მიდის პროცენტზე, ძირზე და ა.შ“.
რაც შეეხება ვადაგადაცილების მოთხოვნის წარმოშობას, გიორგი ქათამაძემ შემდეგ წესზე ისაუბრა:
„როდესაც გრაფიკში მითითებულ თანხას კონკრეტულ თარიღში ზედიზედ ორჯერ ვერ გადაიხდით, ეს ნიშნავს, რომ ხელშეკრულების პირობები დაირღვა, შესაბამისად ამ დროს კრედიტორი მიმართავს მიკროსაფინანსო ან საბანკო დაწესებულებას და მიმართავს მსესხებელს გაფრთხილების წერილით, რომლის მიხედვითაც ორკვირიან ვადაში ის მიმდინარე გრაფიკს უნდა დაეწიოს, ამ შემთხვევაში რჩებით სახელშეკრულებო ჭრილში. მაგრამ თუ მოთხოვნა ვერ დაკმაყოფილდა, ამ ორი თვისა და ორი კვირის გასვლის შემდეგ ხდება მოთხოვნა და სწორედ ამ მომენტიდან უნდა იყოს გასული 3 წელი, რათა სესხი ხანდაზმულად ჩაითვალოს“.
ქათამაძის თქმით, როდესაც სესხი ხანდაზმულად იქნება მიჩნეული, ეს არ ნიშნავს იმას, რომ ვალდებულება აღარ გექნებათ, ეს ნიშნავს, რომ იძულების გზით ვერ მოხდება სესხის გადახდა, თუ თავად კეთილ ნებას არ გამოავლენთ.
ადვოკატმა უცხო კომპანიების მხრიდან მსესხებლებისთვის ხანდაზმული სესხის მოთხოვნაზეც ისაუბრა.
„ამ შემთხვევაში საქმე გვაქვს შემდეგ ფაქტთან: როდესაც ბანკი თვლის, რომ მაღალი რისკია იმისა, რომ კრედიტი ვერ იქნება უკან დაბრუნებული, ამ დროს ის მოთხოვნის უფლებას ყიდის. არსებობს კომპანიები, რომლებიც პრობლემური აქტივების მართვას ახდენენ და ხშირია, როდესაც ხანდაზმულ სესხებზე მათ მომხმარებლებთან კომუნიკაცია აქვთ და მათ ამისი სრულებით სამართლებლივი უფლება აქვთ“ - განაცხადა გიორგი ქათამაძემ.
