რა ეკონომიკური ურთიერთობები გვაქვს სამოქალაქო ომში მყოფ სირიასთან, რომელმაც აფხაზეთის დამოუკიდებლობა აღიარა

სირიაში დაპირისპირება გრძელდება. სირიის სამთავრობო ძალებმა ქალაქ ალეპო მას შემდეგ დატოვეს, რაც პრეზიდენტ ბაშარ ალ-ასადის მმართველობის მოწინააღმდეგე მეამბოხეებმა იერიში მიიტანეს და ქალაქში შევიდნენ.

BBC-ის ინ­ფორ­მა­ცი­ით, სი­რი­ელ­მა ამ­ბო­ხე­ბუ­ლებ­მა თით­ქმის აი­ღეს ალე­პო, გარ­და იმ რა­ი­ო­ნე­ბი­სა, რო­მელ­საც ქურ­თე­ბის ძა­ლე­ბი აკონ­ტრო­ლე­ბენ და გა­ნაგ­რძეს წინსვლა სამ­ხრე­თით.

ამასთან, რუ­სუ­ლი ავი­ა­ცია აგ­რძე­ლებს თავ­დას­ხმებს ტე­რი­ტო­რი­ებ­ზე, რო­მე­ლიც ასა­დის რე­ჟი­მის მიერ არ კონ­ტროლ­დე­ბა. მა­ნამ­დე ის­ლა­მის­ტურ­მა ან­ტი­სამ­თავ­რო­ბო დაჯ­გუ­ფე­ბებ­მა პრო­თურ­ქუ­ლი "ჰა­ი­ათ ტაჰ­რირ ალ-შა­მის“ მე­თა­უ­რო­ბით, რო­მე­ლიც მსოფ­ლი­ოს ბევრ ქვე­ყა­ნა­ში ტე­რო­რის­ტულ ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ად არის აღი­ა­რე­ბუ­ლი, კონ­ტრო­ლი და­ა­წე­სეს ჩრდი­ლო-და­სავ­ლეთ სი­რი­ა­ში მდე­ბა­რე იდ­ლი­ბის პრო­ვინ­ცი­ა­ზე.

თავის მხრივ, ბა­შარ ასა­დის არ­მია, პი­რო­ბას დებს, რომ კონ­ტრშე­ტე­ვას გა­ნა­ხორ­ცი­ე­ლებს.

აღსანიშნავია, რომ სირია იყო ის ერთ-ერთი ქვეყანა, რომელმაც 2018 წლის 29 მაისს სამხრეთ ოსეთისა და აფხაზეთის დამოუკიდებლობა ცნო, ამის შემდეგ საქართველომ მასთან დიპლომატიური ურთიერთობები შეწყვიტა. დიპლომატიური ურთიერთობების გაწყვეტა კი თავის მხრივ, ყველა სხვა ტიპის ურთიერთობის შეჩერებას ნიშნავს, მათ შორის, ვაჭრობის. თუმცა, როგორ სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის მონაცემებიდან ჩანს, ვაჭრობა მაინც მიმდინარეობს.

უფრო კონკრეტულად, 2018 წელს სავაჭრო ბრუნვამ 801 ათასი აშშ დოლარი შეადგინა, 2019 წელს - 415.1 ათასი აშშ დოლარი, 2020 წელს - 881.6 ათასი აშშ დოლარი, 2021 წელს 1.098 მლნ აშშ დოლარი, 2022 წელს - 585.3 ათასი აშშ დოლარი, 2023 წელს - 1.995 მლნ აშშ დოლარი.

რაც შეეხება წელს იანვარ-ოქტომბრის მონაცემს, ქვეყნებს შორის 802.9 ათასი აშშ დოლარის ვაჭრობა შედგა.

საქსტატის მიხედვით, წელს საანგარიშო პერიოდში საქართველოდან სირიაში ექსპორმა 372.7 ათასი აშშ დოლარი შეადგინა, ხოლო სირიიდან იმპორტმა 430.2 ათასი აშშ დოლარი.

წელს 10 თვეში საქართველოდან სირიაში მხოლოდ თხილი და სხვა კაკალი (353.7 ათასი აშშ დოლარი) და მანგანუმის ოქსიდები (19 000 აშშ დოლარი) გავიდა.

რაც შეეხება იმპორტს, საანგარიშო პერიოდში სირიიდან სანელებლები (239.1 ათასი აშშ დოლარი) და ზედაპირულად აქტიური ორგანული ნივთიერებები; სარეცხი და საწმენდი საშუალებები (191 100 აშშ დოლარი) შემოვიდა.

აღსანიშნავია ისიც, რომ სირიიდან ტურისტების რაოდენობა გაზრდილია 60.1%-ით. კერძოდ, ტურიზმის ეროვნული ადმინისტრაციის სტატისტიკით 2024 წლის პირველ-მესამე კვარტალში, ქვეყნიდან 9 996 ვიზიტორი ჩამოვიდა, წინა წლის იგივე პერიოდში - 6 242.

შეგახსენებთ, რომ სა­მო­ქა­ლა­ქო ომი ქვე­ყა­ნა­ში, რო­მელ­საც თით­ქმის ნა­ხე­ვა­რი მი­ლი­ო­ნი ადა­მი­ა­ნი შე­ე­წი­რა, 2011 წელს, მას შემ­დეგ და­ი­წყო, რაც ასა­დის მთავ­რო­ბამ პრო­დე­მოკ­რა­ტი­ულ საპ­რო­ტეს­ტო აქ­ცი­ებს სას­ტი­კი დარ­ბე­ვით უპა­სუ­ხა.

ძი­რი­თა­დი კონ­ფლიქ­ტი 2020 წელს, ცე­ცხლის შე­წყვე­ტის შე­თან­ხმე­ბით დას­რულ­და, თუმ­ცა ოპო­ზი­ცი­ურ­მა ძა­ლებ­მა კონ­ტრო­ლი შე­ი­ნარ­ჩუ­ნეს ჩრდი­ლო-და­სავ­ლე­თით არ­სე­ბულ რიგ პრო­ვინ­ცი­ებ­ზე.

ნინი ქეთელაური