როგორ ავირიდოთ თავიდან კორონავირუსი
ჯონ ჰოპკინსის უნივერსიტეტი, რომელიც სწავლობს და აკვირდება კორონავირუსის გავრცელებას მსოფლიოში, გთავაზობს რჩევებს, როგორ ავიცილოთ თავიდან COVID-19-ის ვირუსით ინფიცირების საფრთხე:
- ვირუსი ცოცხალი ორგანიზმი არ არის. იგი ლიპიდის (ანუ ცხიმის) დამცავი გარსით დაფარულ ცილოვან მოლეკულას წარმოადგენს. იგი თვალის, ცხვირის ან პირის ლორწოვანი გარსიდან შეჭრისას მთლიანად იცვლის გენეტიკურ კოდს (მუტაცია) და გარდაიქმნება აგრესიულ უჯრედებად.
- ვირუსი ძალზედ დელიკატურია. ერთადერთი, რაც მას იცავს, მისი ცხიმის გარეგანი თხელი ფენაა. ამიტომაცაა, რომ საპონი და ნებისმიერი სარეცხი საშუალება მასთან ბრძოლის საუკეთესო იარაღია. საპონი შლის ცხიმს (ამიტომ უნდა ვიბანოთ ხელები საპნით 20 წამს მაინც და საპონი კარგად ავაქაფოთ). ცხიმის ფენის დაშლით ვირუსის ცილოვანი მოლეკულაც იშლება.
- სითბო შლის ცხიმს. ამიტომ ხელის დასაბანად თუ თეთრეულის გასარეცხად 25 გრადუსზე მაღალი ტემპერატურის წყალი უნდა გამოვიყენოთ. ცხელი წყალი კიდევ უკეთესად აქაფებს საპონსა და სარეცხ საშუალებას.
- სპირტი ან 65%-ზე მაღალი შემცველობის სპირტიანი ნარევი ხსნის ნებისმიერ ცხიმს, განსაკუთრებით ვირუსის გარეგან თხელ ცხიმოვან ფენას.
- ნებისმიერი ნარევი, რომელიც შედგება 1 წილი მათეთრებელისა (ე.წ. ქლორი) და 5 წილი წყლისაგან შლის ცილის მოლეკულას.
- წყალბადის ზეჟანგი საპნის, სპირტისა და ქლორის შემდეგ ვირუსის ცილოვანი მოლეკულის დამშლელი საუკეთესო საშუალებაა, მაგრამ საჭიროა მისი სუფთა სახით გამოყენება, რაც ძლიერ აზიანებს კანს.
- არანაირი ბაქტერიციდი. როგორც უკვე აღვნიშნეთ, ვირუსი არ წარმოადგენს ცოცხალ ორგანიზმს, როგორც ბაქტერია, ამიტომ ისინი ანტიბიოტიკებით არ ნადგურდებიან.
- მოერიდეთ ტანსაცმლისა და თეთრეულის დაბერტყვას. სანამ ვირუსი მიკრულია ფოროვან ზედაპირზე, იგი ინერტულია. განსხვავებულია მისი დაშლის დრო განსხვავებულ ზედაპირზე. ქსოვილზე - 3 საათი, სპილენძი და ხე - 4 საათი, მუყაო - 24 საათი, მეტალი - 42 საათი, პლასტმასი - 72 საათი. დაბერტყვისას ვირუსის მოლეკულები 3 საათს დაფრინავენ ჰაერში და შეიძლება ჩვენს ცხვირებში შეაღწიონ.
- ვირუსის მოლეკულები სტაბილურნი არიან ბუნებრივ ან ხელოვნურად შექმნილ სიცივეში (კონდიციონერები სახლსა თუ ავტომობილში). სტაბილურობისათვის ასევე საჭიროებენ სინოტივესა და სიბნელეს. მშრალ, თბილ და განათებულ გარემოში სწრაფ დეგრადაციას განიცდიან.
- ულტრაიისფერი სხივი შლის ვირუსის ცილოვან მოლეკულას, მიუხედავად ზედაპირის ტიპისა, რომელზეც ვირუსი იმყოფება. ეს მეთოდი საუკეთესოა სახის კანის დეზინფექციისათვის. თუმცა საჭიროა სიფრთხილე, რადგან უი-სხივი არღვევს კანის კოლაგენს (ესეც ცილაა) და იწვევს კანის დანაოჭებას და, სამწუხაროდ, კანის კიბოსაც.
- ვირუსი ვერ აღწევს ჯანსაღ კანში.
- ძმარი არ გამოდგება ვირუსთან საბრძოლველად, რადგან ვერ შლის ვირუსის დამცავი ცხიმის ფენას.
- არც არაყი გამოგადგებათ. ყველაზე ძლიერი არაყი 40% სპირტს შეიცავს, ვირუსთან საბრძოლველად მინიმუმ 65% სპირტის შემცველობაა საჭირო.
- რაც უფრო ლიმიტირებულია სივრცე, მით უფრო მაღალი იქნება ვირუსის კონცენტრაცია, რაც უფრო დიდი და განიავებულია გარემო, ცხადია, ნაკლები.
- ყველასათვის ცნობილია, რომ საჭიროა ხელების დაბანა მას შემდეგ, რაც შეეხეთ ლორწოს, საჭმელს, სახელურს, ჩამრთველს, ტელეფონს, საათს, კომპიუტერს, ტელევიზორს, საწერ მაგიდას და ა.შ
- ხშირად დაიტენიანეთ ხელები, იბანეთ და წაისვით დამატენიანებელი კრემი, რადგან ვირუსის მოლეკულები შეიძლება ადვილად ჩაიმალნონ მშრალი კანის მიკრონაოჭებში. რაც უფრო სქელია დამატენიანებელი კრემი, უკეთესია.
- იქონიეთ მოკლე ფრჩხილები, რადგან ვირუსი შეიძლება ადვილად ჩაიმალოს გრძელ ფრჩხილებში.
