„თუ იძულებულს არ ხდიან, პოლიტიკაში მოსვლის სურვილი არცერთ ბიზნესმენს აქვს“ - კიდევ ერთი ბიზნესმენი პოლიტიკაში

საზოგადოება „ლელოს“ ბიზნესმენი ავიაკომპანია „აირზენას“ დამფუძნებელი თამაზ გაიაშვილი შეუერთდა. ამის შესახებ მამუკამ ხაზარაძემ ცოტა ხნის წინ გამართულ ბრიფინგზე განაცხადა.

ბიზნესმენ თამაზ გაიაშვილის ისტორიისა და მის მიერ გავლილი გზის შესახებ, „ბიზნესპრესნიუსი“ მის მიერ რამდენიმე წლის წინ, კერძოდ, 2015 წელს „პალიტრა TV-ს“ გადაცემაში ბიზნეს PRESS-ი მიცემული ინტერვიუდან გთავაზობთ ამონარიდს:

-ამბობენ, რომ ფული ჰაერიდან არ მოდის, მაგრამ როგორ კეთდება ფული ჰაერში?

-მე მინდა გითხრათ, რომ ფული ჰაერში არ არის, ფული დედამიწაზეა, ფული მიწაზე იშოვება. ამიტომ ჰაერში ფული ძალიან ძნელი საშოვნია. ბიზნესიც ძალიან მძიმეა, საავიაციო ბიზნესი ერთ-ერთ უმძიმეს ბიზნესად მიიჩნევა მსოფლიოში.

- იყო პერიოდი, როცა ”აირზენა” ქართული ავიაციის ფლაგმანი იყო. როგორ გახდა ”აირზენა” ქართული ავიაციის ფლაგმანი?

-სიტყვა ფლაგმანი არ არის მნიშვნელოვანი, მნიშვნელოვანია, ქვეყანაში რა როლს თამაშობს ავიაკომპანია. მე ვთვლი, რომ ჩვენ დღესაც ფლაგმანები ვართ იმიტომ, რომ ჩვენ ვაკეთებთ იმ საქმეს, რომელსაც საქართველოში მეტი არავინ აკეთებს.

-ანუ?

- ყველასთვის ცნობილია, იგივე 2008 წლის მოვლენებთან დაკავშირებით. ქვეყანაში ყველა ავიაკომპანიამ შეწყვიტა ფრენა, ერთადერთი ჩვენ დავფრინავდით და ერთი საათით დაგვიანებაც კი არ გვქონია. ყველა რეისს განრიგის მიხედვით ვასრულებდით.

-ერთ-ერთი მიმართულება, რომელიც განსაზღვრავს რამდენად კონკურენტუნარიანია კომპანია - ბილეთის საფასურია. ბილეთის რამდენად ხელმისაწვდომ და ხელსაყრელ ფასს სთავაზობთ მომხმარებელს?

-ჩვენი ხელისუფლება ამაშიც დიდად სცოდავს. აკეთებს განცხადებებს, რომ ბილეთი უნდა იყოს იაფი და ამისთვის ნაბიჯსაც არ დგამს და კომპანიას საყვედურობს, რატომ არის მაღალი ფასი ბილეთზე.

-თუმცა მაღალი ფასი თქვენს ბილეთებს ჯერ კიდევ წლების წინ ჰქონდა.

-ჩვენს კომპანიას მაღალი ფასები არ აქვს, მაგრამ ყველაფერი გამოდის თვითღირებულებიდან. მე მოხარული ვიქნებოდი, რომ ბილეთს მინიმალური ფასი ჰქონდეს. ვთქვათ, იგივე, 50 ევრო. თუ ამის საშუალება მოგვეცემოდა...

-თქვენ შევარდნაძის პირადი პილოტიც იყავით. დაგეხმარათ თუ არა შევარდნაძესთან სიახლოვე ბიზნესის აწყობაში?

-შევარდნაძეს დიდი ცხოვრებისეული პრაქტიკა ჰქონდა გავლილი. მას სწორი ხედვა ჰქონდა. იცოდა, რომ ავიაცია სტრატეგიული დარგი იყო, და ასე თუ ისე, ის ავიაციის განვითარებას მხარს უჭერდა. შევარდნაძის შემდეგ ავიაციის განვითარებას მხარს აღარავინ უჭერს.

-მასთან სიახლოვე, შეიძლება ითქვას, რომ დაგეხმარათ, ბაზარზე მოგეპოვებინათ ფლაგმანის მდგომარეობა.

-არა, როცა საბჭოთა კავშირი დაიშალა და დაიშალა ”აეროფლოტის” ცენტრალური სისტემა, მაშინ ვმუშაობდი აეროპორტში, როგორც ყველა იმდროინდელი ავიატორი, ”აეროფლოტის” დაშლის შემდეგ ჩამოყალიბდა ავიაკომპანია ”ორბი” და ყველა თანამშრომელი, ვინც ”აეროფლოტში” ვმუშაობდით, ”ორბში” გადავედით.

-რა კაპიტალით ჩამოყალიბდა ორბი?

-”ორბი” ჩამოყალიბდა საბჭოთა კავშირის ბაზაზე, ქართული ავიაციის ბაზაზე. მაშინ რთული პირობები იყო საქართველოში, ხალხს გამოურთეს შუქი, გამოურთეს გაზი, გამოურთეს წყალი და მოსახლეობა ჩავარდა ძალიან ცუდ დღეში. გაჩნდა საჭიროება, რომ მოსახლეობას შეეძინა გამათბობლები. ტექნიკის დეფიციტი იყო. ხალხმა დუბაიში დაიწყო სიარული. ამ დროს მე ჩამოვაყალიბე ჩარტერული ავიაკომპანია ”აირზენა”, რომლის პირველ ფრენებსაც ჩვენ ვასრულებდით თბილისი-დუბაი-თბილისის მიმართულებით. მოგვქონდა იქიდან ”კერასინკები”, გენერატორები, და ათასი საყოფაცხოვრებო მოხმარების ნივთები.

-ჩარტერული რეისი ახსენეთ თქვენ, დუბაიში. თქვენი 21 წლიანი ბიზნეს ისტორიის განმავლობაში იმ გადასახედიდან და შესაბამისი კურსიდან გამომდინარე, ყველაზე დიდი კაპიტალი ”აირზენამ” მაშინ დააგროვა?

-არ ვიტყოდი, რომ ჩვენ მაშინ დიდი ფული ვიშოვეთ, მაგრამ მაშინ დაიწყო საფუძვლის ჩაყრა. მაშინ მუშაობაც სხვა სტილში იყო.

-რას ნიშნავს სხვა სტილში იყო?

-არ იყო დახვეწილი საგადასახადო სისტემა, არ იყო ბევრი რამ დახვეწილი და მაშინ დავიწყეთ, გარკვეულწილად, თვითმფრინავების, კომპანიის მშენებლობა და რისი შეძენაც შევძელით, იმ დროიდან მოდის.

-დახვეწილი რომ არ იყო ეს ურთიერთობები, კარგი იყო ეს თუ ცუდი?

- ბიზნესზე დადებითად იმოქმედა.

-ანუ ის, რომ ბიზნესი არ იბეგრებოდა, შეიძლებოდა გარიგებებს ჰქონოდა ადგილი...

-იბეგრებოდა, მაგრამ ესეთი ზეწოლა არ იყო, ადგილობრივი კომპანიების ესეთი დახრჩობა არ იყო, როგორიც დღეს მიდის.

-დახრჩობაზე მეტი არ იყო, სასიკვდილოდ გაგიმეტეს...

-კი, 2001 წელს.

-თქვენი დისშვილი შეეწირა თქვენს ბიზნესსაქმიანობას...

- ჩემი მოკვლა უნდოდათ, მაგრამ ჩემი მანქანიდან ჩემი დისშვილი გადმოვიდა და სადარბაზოში ჩემი დისშვილი შემოვიდა. მკვლელებმა ვერ გაარჩიეს, ვინ იყო და ასეთი საშინელება ჩაიდინეს.

-ეს საქმე დღემდე არ არის გახსნილი...

-დიახ. ამ ხელისუფლების ხელისუფლებაში მოსვლის შემდეგ დავიწყე თავიდან ამ საქმის კვლევა, ჩემმა დამ პროკურატურაში განცხადება შეიტანა, რომ ეს საქმე თაროდან ჩამოეღოთ, ჩამოიღეს თაროდან, მაგრამ მნიშვნელოვანი მაინც არაფერი ხდება.

-შეგიძლიათ პირდაპირ მითხრათ, ვის უნდოდა თქვენი ბიზნესის ხელში ჩაგდება?

-დღემდე ვერ შეეგუვნენ, რატომ აქვს გაიაშვილს ეს ბიზნესი. ხომ ხედავთ, რა ზეწოლის ქვეშ ვართ. სხვადასხვა მცდელობები დღესაც არის, რომ გავკოტრდეთ, ან წაგვართვან...

-მაშინ დავალაგოთ: შევარდნაძის პერიოდი. თქვენი ბიზნესის ხელში ჩაგდება უნდოდა ქურდულ სამყაროს, სახელდება ტარიელ ონიანი. იყო ესე, თუ არ იყო?

-კი, ეს ასე იყო და მერე გამოჩნდა კიდევ, როგორც მე ვიცი, ბადრი პატარკაციშვილსაც უნდოდა ჩვენი ბიზნესის ხელში ჩაგდება. მან მიგვიწვია მე და კახი ასათიანი სალაპარაკოდ, რომ ჩვენი ბიზნესის შესყიდვა უნდოდა. რაზეც კახი ასათიანმა უარი უთხრა. ერთი წლის შემდეგ კახი გარდაიცვალა. ეს იყო ჩემი დისშვილის მკვლელობის შემდეგ.

-სააკაშვილის პერიოდში? თქვენ აკეთებდით განცხადებას, რომ სააკაშვილის ხელისუფლებამ თქვენ, დაახლოებით, 10 მილიონი დოლარის ქონება წაგართვათ.

-მე არ ვამბობდი. საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველოს სიაში პირველ ათეულში ვართ ჩვენ.

-რამდენიმეჯერ სცადეთ პოლიტიკაში მოსვლა. არცერთხელ გამოვიდა. რატომ?

-პოლიტიკაში მოსვლის სურვილი არასდროს არცერთ ბიზნესმენს აქვს, თუ იძულებულს არ ხდიან. მე არასდროს არ მქონია პოლიტიკაში წასვლის სურვილი. მაგრამ გადავწყვიტე, რომ როგორმე ბიზნესი და ქართული ავიაცია განადგურებისგან დამეცვა.

-ანუ, თქვენ იმიტომ გინდოდათ პოლიტიკაში მოსვლა, რომ ბიზნესისთვის გაგეწიათ ლობირება?

-ბიზნესი მინდოდა დამეცვა იმ საშინელი ზეწოლისგან, რაც ხორციელდებოდა წინა ხელისუფლების დროს და რაც დღესაც ხორციელდება, ნაწილობრივ. ეს არის ბიზნესმენის პოლიტიკაში მოსვლის მიზანი.