რა ვალდებულებები უჩნდებათ საქართველოში კრიპტოვალუტით მოვაჭრეებს

2023 წლის 1-ლი იანვრიდან კრიპტოვალუტების რეგულირება დაიწყება. როგორც ეროვნული ბანკის ფულის გათეთრების ინსპექტირებისა და ზედამხედველობის დეპარტამენტის უფროსმა, ირაკლი კალანდაძემ რადიო „პალიტრისა“ და „პალიტრანიუსის“ გადაცემაში „საქმე“ განმარტა, რეგულაცია შეეხება იმ ბიზნეს სუბიექტებს, რომლებიც სერვისებს მესამე პირის სასარგებლოდ ახორციელებენ. მისივე ინფორმაციით, კანონი არ ვრცელდება მაინინგით დაკავებულ პირებზე და პირად გადარიცხვებზე, თუ ის მესამე პირების სასარგებლოდ არ ხორციელდება.

„ეს ეხება ბაზარზე მოქმედ იმ სერვის პროვაიდერებს, რომლებიც მესამე პირის საშუალებით ახორციელებენ ვირტუალური აქტივის გადაცვლას სხვა ვირტუალურ აქტივში, ნებისმიერ ვალუტაში ან ფინანსურ ინსტრუმენტებში; ახორციელებენ ვირტუალური აქტივის გადაცემას, ანუ ტრანზაქციას, ერთი საფულიდან მეორე საფულეში; ვირტუალური აქტივის შენახვას ან შესაბამისი სავაჭრო პლატფორმის ადმინისტრირებას, სესხების გაცემას ვირტუალურ აქტივებში და ასევე, ვირტუალური აქტივის პირველად გამოშვებას. ეს არის გათვლილი ძირითადად იმ ბიზნეს სუბიექტებზე, რომლებიც ამ სერვისებს მესამე პირის სასარგებლოდ ახორციელებენ. პაკეტით გათვალისიწინებული საზედამხედველო ჩარჩო არ ვრცელდება მაინინგზე და იმ პირებზე, ვინც ამით არიან დაკავებული. ასევე, არ ვრცელდება პირად გადარიცხვებზე, თუ რა თქმა უნდა, ეს გადარიცხვები მესამე პირების სასარგებლოდ არ ხორციელდება“,- განაცხადა ირაკლი კალანდაძემ.

მისივე განმარტებით, სები 2023 წლის 1-ელ ივლისამდე დაადგენს რეგისტრაციის წესს, რომლის გავლაც იქნება პირველადი მოთხოვნა. ამასთან, ე.წ ტოპ მენეჯერებისთვის აუცილებელი პირობა იქნება, რომ ისინი არ იყვნენ ნასამართლევი.

„კანონი ძალაში შედის 2023 წლის 1-ლი იანვრიდან, თუმცა მას აქვს გარდამავალი დებულებები, ამოქმედების კუთხით. 2023 წლის 1-ლი იანვრიდან, ეროვნულ ბანკს უკვე ექნება უფლებამოსილება, რომ აღნიშნული სექტორის ზედამხედველობა დაიწყოს. ზედამხედველობა და რეგულირება მოიცავს პირველ რიგში ამას, რომ ეროვნულ ბანკს ექნება ვალდებულება, 2023 წლის 1-ელ ივლისამდე ვირტუალური აქტივის სერვისების პროვაიდერების ეროვნულ ბანკში რეგისტრაციის წესი დაადგინოს, რომლითაც იქნება განსაზღვრული, თუ რა მოთხოვნები უნდა დააკმაყოფილონ ბაზარზე მოქმედმა სუბიექტებმა იმისთვის, რომ ეროვნულ ბანკში დარეგისტრირდნენ. ეს იქნება პირველადი მოთხოვნა.

ამასთან ერთად, ვირტუალური სერვისის პროვაიდერის ადმინისტრატორებმა, ე.წ ტოპ მენეჯმენტმა უნდა დააკმაყოფილოს კანონმდებლობით გათვალისწინებული შესაფერისობის კრიტერიუმი და მას შემდეგ, რაც ვირტუალური აქტივის სერვისების პროვაიდერი დარეგისტრირდება ეროვნულ ბანკში, მათ ექნებათ ვალდებულება, რომ თავიანთი საქმიანობა, შიდა კონტროლის მექანიზმები შესაბამისობაში მოიყვანონ ფულის გათეთრების და ტერორიზმის დაფინანსების აღკვეთის ხელშეწყობის შესახებ, კანონის მოთხოვნებთან. თუმცა, აღსანიშნავია, რომ ბაზარს სჭირდება გარკვეული დრო, თავიანთი საქმიანობის შესაბამისობაში მოსაყვანად. ამ მიმართულებითაც, კანონი ითვალისწინებს გარდამავალ დებულებებს და ბაზრის მოთამაშეებს 2024 წლის 1-ელ ივლისამდე ექნებათ შესაძლებლობა, რომ საკანონმდებლო მოთხოვნებთან შესაბამისობაში ეტაპობრივად მოვიდნენ.

ეს არის კრიტერიუმები, რომელიც გულისხმობს, რომ ის ადამიანები, რომლებიც მართავენ და იღებენ სტრატეგიულ გადაწყვეტილებებს პროვაიდერის სახელით, არ უნდა იყვნენ ნასამართლევი სხვადასხვა ეკონომიკური, მძიმე დანაშაულის, ფულის გათეთრების ან ტერორიზმის დაფინანსებისთვის. მათ უნდა ჰქონდეთ გარკვეული ცოდნა და გამოცდილება იმისთვის, რომ კარგად და სრულყოფილად წარუძღვნენ პროვაიდერის საქმიანობას“,- განაცხადა ირაკლი კალანდაძემ.

ნინი ქეთელაური