„რეზონანსი" - სახელმწიფოს არ აქვს რესურსი, რომ ჰყავდეს 20 ან 30 მინისტრი
"ვენეციის კომისიისადმი ჩემი დამოკიდებულება მაინცდამაინც პოზიტიური არ არის. ისინი აფასებენ დემოკრატიულობის ხარისხს. რამდენად დემოკრატიულია ესა თუ ის მუხლი, ან რამდენად ჯდება ზოგად სტანდარტებში.
"ეს, რა თქმა უნდა, ძალიან მნიშვნელოვანია, მაგრამ არ ნიშნავს იმას, რომ მათი შენიშვნები აუცილებლად მოერგება ქართულ სინამდვილეს, რადგან არ იციან ქვეყნის ვითარება და საზოგადოების განწყობა", - ამბობს "რეზონანსთან" საუბრისას ანალიტიკოსი ვახტანგ ძაბირაძე.
ვახტანგ ძაბირაძე: ამ ეტაპზე ნამდვილად გამიჭირდება პასუხის გაცემა - საბოლოო ჯამში, როგორ კონსტიტუციას მივიღებთ. ვარიანტები ვიცი, მაგრამ საბოლოოდ როგორ ჩამოყალიბდება, უცნობია. ჯერ სამუშაო ვარიანტიც არ მინახავს.
როგორც მითხრეს, მომავალ კვირაში დაარიგებენ პირველ სამუშაო ვარიანტს შეჯამებულს, ყველა ქვეჯგუფის მიერ. შემდეგ ალბათ განხილვა მოეწყობა. ამ წუთში რომ გითხრათ, რამე ვიცი, სად რა როგორ იქნება, მოგატყუებთ.
შემიძლია ვისაუბრო მხოლოდ იმაზე, თუ რა საკითხებზეა ამჟამად აზრთა სხვადასხვაობა. ეს არის - საარჩევნო სისტემაზე, არჩევის წესზე, როგორც პრეზიდენტის, ისე პარლამენტის. ხოლო, საბოლოო ჯამში, რას შემოგვთავაზებს უმრავლესობა, ჯერჯერობით უცნობია.
"რეზონანსი": თუმცა ოპოზიცია უკმაყოფილებას უკვე გამოთქვამს და ზოგიერთმა, შესაძლოა, კომისიას ბოიკოტიც გამოუცხადოს. მაგალითად, ეს განცხადება გუშინ შალვა შავგულიძემ გააკეთა.
ვ.ძ.: "ვნახე შალვას განცხადება, მან თქვა, თუ არჩევნების წესი არ შეიცვლება, მაშინ ჩვენ დავტოვებთო. იგი პოლიტიკოსია და ამ საკითხისადმი პარტიული დამოკიდებულება აქვს. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ჩემთვის მისაღები იყოს ან მიუღებელი. არ ვჩქარობ ასეთი განცხადების გაკეთებას. უნდა ვნახო, რას შემოგვთავაზებენ.
შემოთავაზების შემდეგ ვეცდები, ჩემი წინადადებები გამოვთქვა. მერე იქნება თუ არა ეს გაზიარებული, ამის შემდეგ მივიღებ გადაწყვეტილებას. ჯერჯერობით არსად არ მეჩქარება.
- პრეზიდენტის კამპანიას - "კონსტიტუცია ყველასია" როგორ უყურებთ?
- ანალოგიური დამოკიდებულება მაქვს პრეზიდენტის ამ კამპანიაზე. იმის შემდეგ, რაც წარმოდგენილი იქნებოდა თუნდაც სამუშაო ვარიანტი, გასაგები იქნებოდა, რომ მერე დაეწყო პრეზიდენტს აქცია.
ჯერჯერობით, როდესაც ასეთი ვარიანტი წარმოდგენილი არ არის, არავინ არ იცის, სად, რომელ თავში და მუხლში რა ცვლილება შევიდა და როგორია მთლიანობაში ეს კონსტიტუცია, მგონია, რომ ეს აქცია ნაადრევია.
თუმცა როგორც ყველა მოვლენას, ამასაც აქვს მეორე მხარე - პრეზიდენტის ამ აქტიურობამ გამოიწვია დადებითი ის, რომ საზოგადოებაში გაჩნდა მოლოდინი. ანუ აქტუალური თემა გახადა. ეს უკვე კარგია.
- ეს არ იქნება ერთგვარი პრევენცია?
- არა მგონია, რომ პრევენცია იყოს. ჩვენ არ ვიცით, უმრავლესობას რა უნდა და ასე წინასწარ პრეზიდენტი ვერ იმოქმედებს. თუმცა ვნახე საზოგადოების აქტიურობა, რაც ძალიან კარგია. ბოლოს და ბოლოს, დავიწყეთ რაღაცაზე მსჯელობა.
- ვენეციის კომისიის წარმომადგენლებს თუ შეხვდით თქვენ პირადად?
- ვენეციის კომისიისადმი ჩემი დამოკიდებულება მაინცდამაინც პოზიტიური არ არის. ისინი აფასებენ დემოკრატიულობის ხარისხს. რამდენად დემოკრატიულია ესა თუ ის მუხლი, ან რამდენად ჯდება ზოგად სტანდარტებში.
ეს, რა თქმა უნდა, ძალიან მნიშვნელოვანია, მაგრამ ეს არ ნიშნავს იმას, რომ მათი შენიშვნები აუცილებლად მოერგება ქართულ სინამდვილეს, რადგან არ იციან ქვეყნის ვითარება და საზოგადოების განწყობა. ზოგადად, საარჩევნო წესი, როგორიც არის პროპორციული და შერეული, ორივე დემოკრატიულია.
- მამუკა მდინარაძის განცხადებით, ვენეციის კომისიის წევრებს პრეზიდენტის არჩევის წესთან დაკავშირებით ვიღაცამ არასწორი ინფორმაცია მიაწოდა.
- რა ვიცი, ვინ რა მიაწოდა. მე არ შევხვედრივარ კომისიის წევრებს. როგორც წესი, პრეზიდენტს პირდაპირი და არაპირდაპირი წესითაც ირჩევენ, ორივე დემოკრატიულია. იქ შეიძლება ითქვა, რომ უმჯობესია და მართლაც უმჯობესია, პრეზიდენტის არაპირდაპირი წესით არჩევა მოხდეს.
- ანუ თქვენ მომხრე ხართ, რომ პრეზიდენტი პარლამენტმა აირჩიოს?
- მხოლოდ ერთი პირობით, ასე მარტივად არა - მას მხარი უნდა დაუჭიროს როგორც უმრავლესობის უმრავლესობამ, ასევე ოპოზიციის უმრავლესობამ. მხოლოდ ამ შემთხვევაში ვარ თანახმა.
- თვითმმართველი ქალაქების რაოდენობის შემცირებას როგორ უყურებთ?
- ასე ფრაგმენტულად ლაპარაკი ცალკე აღებულ თემაზე არ შეიძლება. ერთხელ და სამუდამოდ ჩამოვყალიბდეთ, როგორი ბიუროკრატიული სახელმწიფო გვინდა.
ვარ მომხრე იმისა, რომ რაიონების დონეზე იყოს პირველადი თვითმმართველობა. ანუ რაიონი იყოს თვითმმართველი ერთეული და არა მისი დანაწევრება და დაყოფა მოხდეს. გამომდინარე აქედან, ვფიქრობ, რომ სახელმწიფომ ბიუროკრატია უნდა შეამციროს მაქსიმალურად.
სახელმწიფოს არ აქვს იმის რესურსი, რომ ჰყავდეს 20 ან 30 მინისტრი და ა. შ. კონცეპტუალურად ეს არის ჩემი პოზიცია, თორემ ამას ნაწილობრივ ასე გავაკეთებ და ნაწილობრივ ისე, არ გამოვა.
ხელისუფლებას თუ მარტო თვითმმართველობის გარდაქმნა უნდა, ასე არ გამოვა, ეს უბრალოდ თამაშია, რაც იმას ნიშნავს, რომ სხვას მოაკლო ფული და დაიტოვო შენთვის.
თიკო ოსმანოვა
გაზეთი "რეზონანსი"