საშინაო და საგარეო პოლიტიკის აქტუალურ თემებზე ”ინტერპრესნიუსი” თსუ-ს პროფესორს, ლადო პაპავას ესაუბრა.
- ბატონო ლადო, ვინაიდან საკონსტიტუციო პროექტის განხილვის ფარგლებში ეკონომიკური, ნაწილობრივ პოლიტიკური შეფერილობის ორი თემა - გადასახადის გაზრდისა და ახალი გადასახადის შემოღებასთან დაკავშირებით რეფერენდუმის ჩატარება-არჩატარებისა და მიწის უცხოელებზე გასხვისების საკითხები განიხილება, თქვენთან დაკავშირება გადავწყვიტეთ. დავიწყოთ პირველი თემით.
გადასახადის გაზრდასა და ახალი გადასახადის შემოღებასთან დაკავშირებით მმართველი გუნდი აცხადებდა, რომ მთავრობას უნდა ჰქონდეს გადასახადის გაზრდის შესაძლებლობა და უფლება. მიუხედავად ბიზნესწრეების წინააღმდეგობისა, კონსტიტუციის ახალ რედაქციაში რეფერენდუმის ჩატარების მუხლი დარჩა. საერთო-სახალხო განხილვებზე ამ საკითხზე ისე იაქტიურეს დაინტერესებულმა ჯგუფებმა, მმართველი გუნდის წარმომადგენლებმა გააკეთეს განცხადებები, რომ ხელისუფლება არ გამორიცხავს ამ საკითხში გადახედოს თავის პოზიციას. თქვენი აზრით, უნდა დარჩეს თუ არა კონსტიტუციაში გადასახადების გაზრდაზე რეფერენდუმის ჩატარების შესაძლებლობა და იქნებ გაგვიმარტოთ, რატომ?
- საერთოდ, საგადასახადო პოლიტიკა ეკონომიკური პოლიტიკის მნიშვნელოვანი ნაწილია და ის ხშირად დამოკიდებულია იმაზე, მემარჯვენე, მემარცხენე თუ ცენტრისტული პარტიები მოდიან ხელისუფლებაში ქვეყნის სამართავად.
რეფერენდუმით საგადასახადო განაკვეთის მომატება ან ახალი გადასახადის შემოღება ძალიან დიდი შეცდომაა
ეკონომიკური პოლიტიკას განსაზღვრა კი რეფერენდუმით, უბრალოდ, დაუშვებელია. თანაც, რეფერენდუმზე საკითხის გამოტანას, როცა აპრიორი იცი, რომ ჩავარდება, აზრი არ აქვს. ახალი გადასახადების დაწესების, ან გაზრდის საკითხის რეფერენდუმზე გატანა განწირულია იმისთვის, რომ მოსახლეობის აბსოლუტური უმრავლესობა მასზე უარყოფითად უპასუხებს.
თანაც, წარმოიდგინეთ ასეთი სიტუაცია - მთავრობამ რომ დააყენოს ეს საკითხი რეფერენდუმზე ოპოზიცია რისთვის არის? იმწამსვე დაიწყებს კრიტიკას, თანაც აგრესიულ კრიტიკას და მოსახლეობა მხარს ოპოზიციას დაუჭერს. რეფერენდუმით საგადასახადო განაკვეთის მომატება ან ახალი გადასახადის შემოღება ძალიან დიდი შეცდომაა.
თავის დროზე ეს სააკაშვილმა ე.წ. ”ეკონომიკური თავისუფლების ქარტიით” განახორციელა და მან შეიტანა ეს ცვლილება კონსტიტუციაში. ეს ნაბიჯი თავიდან ბოლომდე პოპულისტურია.
ეს არ არის არც მემარჯვენე პოლიტიკა, არც მემარცხენე პოლიტიკა, ეს არის წმინდა წყლის პოპულიზმი. შედეგად, პრაქტიკულად, მთავრობას აქვს ხელ-ფეხი შეკრული. მთავრობას რომ ხელ-ფეხი აქვს შეკრული, ეს გამოჩნდა არც ისე დიდი ხნის წინ, როდესაც გადაწყვიტეს აქციზური გადასახადების გაზრდა. აქციზებზე არ ვრცელდება რეფერენდუმის საკითხი. ამიტომ თუ მთავრობას მომავალშიც დასჭირდება დამატებითი ფინანსების მობილიზება, სხვა გზა არ ექნება და კვლავ გაზრდის აქციზებს ანუ ბენზინი და სხვა ნავთობპროდუქტები თუ თამბაქოს ნაწარმი კვლავ გაძვირდება. ეს ხომ უაზრობაა? ეს პრაქტიკულად ნიშნავს იმას, რომ ქვეყანას ეკონომიკური პოლიტიკის შემუშავება და განხორციელება შეზღუდული აქვს.
საკონსტიტუციო ცვლილებების მომზადებულ პროექტში, სამწუხაროდ, არ არის ამოღებული გადასახადების ზრდა რეფერენდუმით რომ რეგულირდება. დარჩენილია ისევ ის ძველი, ”ნაცების” პოპულისტური ჩანაწერი
საკონსტიტუციო ცვლილებების მომზადებულ პროექტში, სამწუხაროდ, არ არის ამოღებული გადასახადების ზრდა რეფერენდუმით რომ რეგულირდება. დარჩენილია ისევ ის ძველი, ”ნაცების” პოპულისტური ჩანაწერი. თქმა იმისა, რომ მისი კონსტიტუციიდან ამოღება ბიზნესმენებს დააფრთხობს, დემაგოგიაა. იმის გამო, რომ ჩვენ ამგვარი ჩანაწერი კონსტიტუციაში გვაქვს, საქართველოში ინვესტიციები და ბიზნესში ფულის ჩადება დიდად არ გააქტიურებულა. ამიტომ, ეს ჩანაწერი ქვეყნის ნორმალური განვითარებისთვის აშკარად ხელის შემშლელია, პოპულისტურია და მისი ამოღება აუცილებელია.
ამ საკითხში ცვლილების შეტანის თაობაზე წინადადება დააყენა ბატონმა გია ჟორჟოლიანმა და სოციალ-დემოკრატების მცირე ჯგუფმა, რომლებიც პარლამენტშია წარმოდგენილი, მაგრამ ”ქართული ოცნების” უმრავლესობა ამის გაკეთებას, როგორც ეტყობა, არ აპირებს. მე ეს არც მიკვირს, რადგანაც, უმრავლესობის უმრავლესობა იდეოლოგიურად უფრო ”რბილი ძალის” მატარებელი ”ნაცებია”...
- მიწის უცხოელებზე გასხვისების საკითხზე ჩვენში აზრთა სხვადასხვაობაა. რჩება შთაბეჭდილება, რომ პოლიტიკოსების გარკვეული ნაწილი, ისეთი პოლიტიკოსებიც კი, რომელთა არსებობა ბევრს აღარც კი ახსოვდა, ამ თემით აშკარად სპეკულირებენ. თქვენი აზრით, ამ საკითხზე ჩვენს კონსტიტუციაში ოპტიმალური ჩანაწერი, სავარაუდოდ, როგორი შეიძლება იყოს?
- როდესაც აწგანსვენებული ბატონი კახა ბენდუქიძე ჩამოიყვანეს თბილისში და ეკონომიკური პოლიტიკის წარმართვა მას დაავალეს, მაშინ ის გამოვიდა ასეთი ფორმულირებით - ”არ არსებობს სტრატეგიული ობიექტები და ყველაფრის გაყიდვა შეიძლება”. ეკონომიკური მეცნიერება მართლაც არ განსაზღვრავს სტრატეგიული ობიექტის ცნებას. ეკონომისტისთვის ასეთი კრიტერიუმი არ არსებობს. მაგრამ ობიექტის სტრატეგიულობას განსაზღვრავს სხვა სფერო, ვინაიდან ჩვენ მარტო ეკონომიკით არ ვცხოვრობთ.ამა თუ იმ ობიექტის სტრატეგიულობას ქვეყნის უსაფრთხოების განმტკიცების ამოცანა განსაზღვრავს. მიწის თემაც ასეთია. მიწა წარმოების ერთ-ერთი ფაქტორია. ეკონომისტისთვის წარმოების ნებისმიერი ფაქტორი შეიძლება გაიყიდოს. ზუსტად ასე შეიძლება გაიყიდოს მიწაც და აქ ეკონომიკური მეცნიერება თუნდაც რაიმე შეზღუდვას არ გკარნახობს.
მაგრამ, ჩვენთვის, ჩვენი ქვეყნის უსაფრთხოებისათვის, მიწა არის სტრატეგიული ობიექტი. ეკონომიკური მეცნიერებიდან გამომდინარე მარტო ეკონომისტი ვერ გეტყვით მიწა უნდა გაიყიდოს თუ არა. ამ საკითხზე საზოგადოებაში უნდა არსებობდეს კონსენსუსი.
მიწის უცხოელებზე გასხვისების საკითხზე საზოგადოებაში უნდა არსებობდეს კონსენსუსი...
რაც შეეხება კონსენსუსს, აბსოლუტური უმრავლესობა მიიჩნევს, რომ ქართული მიწა უცხოელებზე არ უნდა იყიდებოდეს. იმიტომ კი არა, რომ ვიღაცა მიწას ზურგზე მოიკიდებს და გაიტანს, არა, მიწას ვერავინ ვერსად გაიტანს. უცხოელი მიწას საქართველოში იმიტომ ყიდულობს, რომ მერე უფრო ძვირად გაყიდოს, რაც ქვეყნის ეკონომიკას არ ანვითარებს, რადგანაც წმინდა სპეკულაციური ოპერაციაა, ან ყიდულობს იმიტომ, რომ თავისიანები ჩამოიყვანოს და დაასახლოს საქართველოში. ეს კი პრაქტიკულად, ჩვენი საქართველოს მოსახლეობის სასიცოცხლო ინტერესების შევიწროებაა.
თუკი კონსტიტუციაში იქნება მკაფიო ჩანაწერი მიწის გაყიდვასთან დაკავშირებით, რომ უცხოელს არ შეეძლოს მიწის ყიდვა, ეს იქნება საქართველოს მოსახლეობის უმრავლესობის ხედვის გათვალისწინება.
ის, რომ მიწის გაყიდვა საქართველოში დიდ ეკონომიკურ აქტივობას გამოიწვევს და ქვეყანა ეკონომიკურად განვითარდება, ეს ბლეფია. ასეა თუნდაც იმიტომ, რომ როცა ჩვენში მიწის გაყიდვა ნებადართული იყო, მას არც დიდი ეკონომიკური აქტივობა და არც დიდი ეკონომური განვითარება არ მოჰყოლია.
მიწის ყიდვა-გაყიდვა, როგორც უკვე ვთქვი, თავისი ბუნებით წმინდა წყლის სპეკულაციური მოვლენაა, თანაც ეკონომიკურად ისეთ ჩამორჩენილ ქვეყანაში, როგორიც საქართველოა. ხოლო სპეკულაციით ქვეყნის ეკონომიკა ფეხზე ვერ დადგება.
- საკონსტიტუციო პროექტის განხილვის ფარგლებში ასევე აქტიურად განიხილება პრეზიდენტის არჩევის წესი და გამარჯვებული პარტიის მიერ გაუნაწილებელი ხმების მთლიანად წაღება. ამ თემებზე აზრს თუნდაც იმიტომაც გეკითხებით, რომ თქვენ 1995 წელს მიღებული საკონსტიტუციო კომისიის წევრი იყავით. თქვენ პრეზიდენტის არჩევის როგორ წესს ემხრობით
- პარლამენტის მიერ არჩევას, თუ პირდაპირი წესით არჩევას? და კიდევ, თქვენი აზრით, გაუნაწილებელი ხმების ყველაზე სამართლიანად გადანაწილება სავარაუდოდ, როგორი იქნებოდა?
გაუნაწილებელი ხმები პროპორციულად უნდა გადანაწილდეს ყველა იმ პარტიაზე, რომელიც პარლამენტში შევა. ბლოკების აკრძალვის შემთხვევაში ბარიერი უნდა იქნას დაწეული. როცა პარლამენტი იქნება მრავალპარტიული, მაშინ თუნდაც პარლამენტის მიერ არჩეული პრეზიდენტი აღარ შექმნის პრობლემას
- მოდით, ჯერ კითხვის მეორე ნაწილით დავიწყებ, ვინაიდან მიმაჩნია, რომ ახლა ეს თემა უფრო მთავარია. გაუნაწილებელი ხმები უნდა განაწილდეს პროპორციულად ყველა იმ პარტიაზე, რომელიც ბარიერს გადალახავს და თუ კონსტიტუციურად ბლოკების შექმნა იკრძალება, მაშინ ბუნებრივია, რომ ბარიერი 5%-დან დაწეული უნდა იქნეს 3%-ზე მაინც, რომ მეტ პარტიას ჰქონდეს ბარიერის გადალახვის შესაძლებლობა.
”ქართულ ოცნების” არგუმენტი ასეთია, თურმე იმიტომ უნდა მიიღოს გამარჯვებულმა პარტიამ ყველა გადაუნაწილებელი ხმების უმრავლესობა, რომ ქვეყანაში იყოს სტაბილურობა. ეს არის შეცდომა. ქვეყანაში სტაბილურობა კი არ უნდა იყოს, არამედ უნდა იყოს ჯანსაღი პოლიტიკური სიტუაცია. ჭაობიც ძალიან სტაბილურია, მაგრამ ჯანსაღი არ არის. პოლიტიკურ ჭაობში ვიყოთ და ასეთი სტაბილურობა უნდა შევინარჩუნოთ?
ამიტომ სტაბილურობის ერთადერთ სწორ კრიტერიუმად გამოცხადება არის შეცდომა. მთავარია იყოს ჯანსაღი პოლიტიკური სიტუაცია. ჯანსაღი პოლიტიკური სიტუაციისთვის კი მაშინ, როცა საპარლამენტო რესპუბლიკა გვაქვს, სასურველია რაც შეიძლება მეტი პარტია იყოს წარმოდგენილი პარლამენტში. ვერ შეთანხმდებიან საკითხზე? იძულებული იქნებიან შეიქმნას კოალიციური მთავრობა. თუ საჭირო იქნება კოალიციური მთავრობაც უნდა დაითხოვონ, რაც ასევე ჯანსაღი პოლიტიკური პროცესია: ყველა პროცესი, რომელიც იქნება კონსტიტუციის ფარგლებში იქნება ჯანსაღი.
ამიტომ, მე პრინციპულად ვთვლი, რომ გაუნაწილებელი ხმები პროპორციულად უნდა გადანაწილდეს ყველა იმ პარტიაზე, რომელიც პარლამენტში შევა. ბლოკების აკრძალვის შემთხვევაში ბარიერი უნდა იქნას დაწეული. როცა პარლამენტი იქნება მრავალპარტიული, მაშინ, თუნდაც პარლამენტის მიერ არჩეული პრეზიდენტი აღარ შექმნის პრობლემას.
პრობლემა იმაში არაა, საპარლამენტო რესპუბლიკასთან მიახლოებულ მოდელში პრეზიდენტს ვინ აირჩევს. საზოგადოებას პარლამენტის მიერ პრეზიდენტის არჩევა იმიტომ არ მოსწონს, რომ ახალი კონსტიტუციის არსებული რედაქციით მიღების შემთხვევაში ”ქართულ ოცნებას” ექნება საშუალება მიიწეროს გაუნაწილებელი ხმები და პრეზიდენტად ავტომატურად აირჩიოს თავისი მარიონეტი.
თუ პარლამენტი მრავალპარტიული იქნება და გადამწყვეტი უმრავლესობა არავის არ ექნება, მაშინ პრეზიდენტის პარლამენტის მიერ არჩევა უკვე დაბალანსებული იქნება. ამიტომ, ჩვენთვის მთავარია როგორ ჩამოყალიბდება პარლამენტი.
პრეზიდენტის არჩევასთან დაკავშირებით ერთი საკითხიცაა მხედველობაში მისაღები. როდესაც რიგით ადამიანს ეტყვი, პოლიტიკურად როგორი პასიურიც არ უნდა იყოს ის, რომ უნდა წაგართვა პრეზიდენტის არჩევის უფლება და მას შენს ნაცვლად აირჩევს პარლამენტი, ადამიანების უმრავლესობა გეტყვის, რომ ეს ძალიან ცუდია. ამას გეტყვით ის ადამიანიც კი, ვისაც არც ერთ არჩევნებში არ მიუღია მონაწილეობა. ყველა ჩათვლის, რომ მას რაღაც უფლება აქვს და ახლა ართმევენ. ამიტომ მიმაჩნია, რომ ამ თემის წამოწევა არის მცდარი. მთავარია პარლამენტი იყოს ჯანსაღი და არა - სტაბილური.
სოციალურ ქსელებში ასეთი მოსაზრებაც კი გაჩნდა - დღეს საქართველოში ხდება არა კონსტიტუციის, არამედ ”ქოცტიტუციის” განხილვა
- საყოველთაო-სახალხო განხილვის ფარგლებში რეგიონებში გამართული შეხვედრები აშკარად კონფრონტაციულ რეჟიმში გაიმართა. შესაძლოა ვცდებოდე, მაგრამ დარჩა შთაბეჭდილება ამ განხილვებს და მასში მონაწილე ადამიანებს, აშკარად აკლდათ გულწრფელობა და კომპეტენცია. ასეთ პირობებში საერთო სახალხო განხილვას უფრო დიდი ხმაური ახლდა, ვიდრე შედეგი. იმის გამო, რომ ხელისუფლება აცხადებს, რომ მხოლოდ ვენეციის კომისიის რეკომენდაციებს გაითვალისწინებს, საერთოდ გაუგებარია ეს განხილვები რატომღა ტარდება. თქვენზე რა შთაბეჭდილება დატოვა რეგიონებში გამართულმა განხილვებმა?
- მე გამახსენდა 1978 წელი, მაშინ იცვლებოდა საბჭოთა კავშირის კონსტიტუცია და ყველგან ეწყობოდა განხილვები და ამ განხილვებს ჰქონდა ფორმალური ხასიათი. რომ არა 14 აპრილს სტუდენტების და მათი მხარდამჭერი პროფესორების გამოსვლა და აქტიურობა, რომლებიც კონსტიტუციაში ქართული ენის სახელმწიფო ენად დაფიქსირებას მოითხოვდნენ, ყველაფერი ისე მიდიოდა, როგორც არაფერი.
ამ განხილვებმა 1978 წელი ტყუილად არ გამახსენა. ამის საბაბს თავად ”ქართული ოცნება” იძლევა, რომელიც აცხადებს, რომ მხოლოდ ვენეციის კომისიის რეკომენდაციებს გაითვალისწინებს. შედარებისათვის, 1978 წელს 14 აპრილის მოვლენებამდე კონსტიტუციის პროექტში მხოლოდ კრემლის რეკომენდაციები იყო ასახული და საერთო სახალხო განხილვები ფორმალობა იყო. თუ ასეა, მართლაც გაუგებარია ამ განხილვებს რატომ აწყობს? მოაწყოს განხილვა ვენეციის კომისიასთან და ის იქნება. ამიტომ სოციალურ ქსელებში ასეთი მოსაზრებაც კი გაჩნდა - დღეს საქართველოში ხდება არა კონსტიტუციის, არამედ ”ქოცტიტუციის” განხილვა.
- რეგიონების განხილვების კვალობაზე თბილისის ფილარმონიაში გამართული საკონსტიტუციური განხილვა ხელისუფლებისთვის მშვიდად რომ არ ჩაივლიდა, იმთავითვე ცხადი იყო, მაგრამ, მომხდარმა მოლოდინს გადააჭარბა. ხელისუფლება იძულებული გახდა, განხილვა დროზე ადრე შეეწყვიტა. განხილვებზე ოპოზიციის ნაწილის უარის თქმას შედეგად ის მოჰყვა, რომ ოპოზიციურ ფლანგზე აშკარად პრორუსული იდეოლოგიისა და პოლიტიკური ჯგუფების ძალები ჭარბობდნენ. უმრავლესობის წარმომადგენელმა ეკა ბესელიამ განაცხადა - ”განხილვები რომ არ ჩაიშალოს, საჭირო იქნება პრევენციული ზომების მიღება”. როგორც ამ განხილვებმა გვიჩვენა, მათი მიზანი საკამათო თემებზე კონსენსუსის მოძებნა სულაც არ ყოფილა. თქვენ როგორ შეაფასებდით ფილარმონიაში ჩაშლილ განხილვას? მიუხედავად იმისა, რომ ხელისუფლება თბილისში ამგვარი განხილვების წინ პრევენციული ზომების მიღებას აპირებს, თქვენი აზრით, ფილარმონიის მსგავსი ინციდენტები კიდევაა მოსალოდნელი თუ არა?
- თბილისის განხილვამ აჩვენა, რომ ის არის ქვეყნის პოლიტიკური ცენტრი. თბილისმა აჩვენა, რომ ყველაზე დიდი პროტესტი პოლიტიკურ საკითხებთან მიმართებაში აქვს საქართველოს დედაქალაქს და ეს ლოგიკურიცაა: ამიტომაცაა თბილისი ქვეყნის დედაქალაქი და ამიტომაც უნდა იყოს პარლამენტი თბილისში და არა რომელიმე სხვა ქალაქში, თუნდაც ქუთაისში.
რაც შეეხება ფილარმონიაში ჩატარებულ შეხვედრას. თუ იცოდნენ, რომ ასეთი საფრთხე იყო, პირველ რიგში, სანამ ფილარმონიაში გადაწყვეტდნენ შეხვედრას, ასეთი შეხვედრა უნდა გაემართათ უნივერსიტეტში. დალაპარაკებოდნენ უნივერსიტეტის პროფესორ-მასწავლებლებს, სტუდენტებს და იქ შეეჯერებიათ მოსაზრებები. ასევე შეხვედროდნენ სხვადასხვა პოლიტიკური ძალების წარმომადგენლებს, ასეთ შემთხვევაში ფილარმონიაში გამართული შემაჯამებული შეხვედრა ასე არ დასრულდებოდა.
თბილისის განხილვამ აჩვენა, რომ ის არის ქვეყნის პოლიტიკური ცენტრი, ამიტომაც უნდა იყოს პარლამენტი თბილისში და არა რომელიმე სხვა ქალაქში, თუნდაც ქუთაისში
მაგრამ, მათ ეგონათ, რომ ფილარმონიის შეხვედრა ისევ ისეთი ზარ-ზეიმით წარიმართებოდა, როგორც ეს საქართველოს სხვადასხვა რეგიონში მოხდა. მე არც ერთ რეგიონს არ ვაკნინებ, მაგრამ უნდა გამოვყო, რომ თბილისმა კიდევ ერთხელ აჩვენა რომ ის არის საქართველოს პოლიტიკური დედაქალაქი. აქვე უნდა ვთქვა, აბსოლუტურად მიუღებლად მიმაჩნია პარლამენტის თავმჯდომარის მიერ გამოთქმული შენიშვნები კომუნისტობასთან დაკავშირებით. არ შეიძლება ახალგაზრდებს, შენს სტუდენტებს ასე მიმართავდე მით უფრო მაშინ, როცა თავად ხარ უნივერსიტეტის პროფესორი. ეს არა მარტო მცდარი შეფასება იყო, არამედ აშკარად არაკორექტულიც!
- ბატონო ლადო, კიდევ ორ, ჩვენში აქტიურად განხილვად თემაზე მინდა გთხოვოთ აზრის გამოთქმა. შარდენის ქუჩაზე ყოფილ გენპროკურორ ოთარ ფარცხალაძესა და აუდიტის სამსახურის უფროს ლაშა თოდრიას შორის მომხდარმა ინციდენტმა უამრავი პასუხგაუცემელი კითხვა გააჩინა. ვგულისხმობ იმას, რომ პროკურატურამ ყოფილი გენპროკურორი მხოლოდ მეხუთე დღეს დაკითხა. ასევე იმას, რომ ხელისუფლებას არ უარუყვია მედიაში გავრცელებული ცნობა იმის თაობაზე, რომ თბილისის მერიამ ყოფილ გენპროკურორ ოთარ ფარცხალაძეს ჯერ 200 ათას ლარად მიჰყიდა მიწის ნაკვეთი, ხოლო დაახლოებით ერთი წლის შემდეგ, იგივე ნაკვეთი ხელისუფლებამ მისგან მილიონ ლარად გამოისყიდა. თქვენ როგორ შეაფასებდით, იმას, რაც ფარცხალაძე- თორდიას თემას უკავშირდება? და კიდევ, ახლა როცა ამ თემაზე კამათი არ წყდება, ალბათ ინტერესმოკლებული არ უნდა იყოს თუ ვინ ურჩია ”ქართულ ოცნებას”, რბილად რომ ვთქვათ, უცნაური ბეგ-რაუნდის მქონე ფარცხალაძის გენპროკურორად დანიშვნა და რატომ?
- ხელისუფლების მიერ კერძო პირებზე საკუთრების გადაცემა და შემდეგ უფრო ძვირად უკან გამოსყიდვა ახალი არაა. ამას აკეთებდა უგულავას მერია. როგორც მახსოვს, მის მიმართ წაყენებული ერთ-ერთი ბრალდება სწორედ ამ თემაზე იყო. ცუდი ის არის, რომ მოქმედების ეს სტილი, სამწუხაროდ, შეინარჩუნა ”ქართულმა ოცნებამ”.რაც შეეხება ბ-ნ ფარცხალაძეს. ჯერ კიდევ როცა ის გენპროკურორად დაინიშნა, მაშინ ატყდა ერთი ამბავი იმ არსასურველ ინციდენტზე, რომელიც სპორტული ფეხსაცმლის ქურდობას უკავშირდებოდა. სასურველია, რომ ფარცხალაძის მსგავსი ადამინები არც ერთ შემთხვევაში არ ხვდებოდნენ მაღალ საპასუხისმგებლო თანამდებობებზე.
სასურველია, რომ ფარცხალაძის მსგავსი ადამიანები არც ერთ შემთხვევაში არ ხვდებოდნენ მაღალ საპასუხისმგებლო თანამდებობებზე
როდესაც შეურაცხყოფაა მიყენებული მაღალი, განსაკუთრებით კონსტიტუციური თანამდებობის პირზე, და ამ შემთხვევაში საუბარია სახელმწიფო აუდიტის სამსახურის ხელმძღვანელზე, რა თქმა უნდა, სერიოზულად უნდა წარიმართოს გამოძიება. ეს პარლამენტის პრესტიჟის საკითხიცაა. ერთადერთი მმართველობითი სახელისუფლებო სტრუქტურა, რომელიც პარლამენტს ექვემდებარება, სწორედ სახელმწიფო აუდიტის სამსახურია. თუ მისი უფროსი არის გალახული, ვინ თუ არა პარლამენტი უნდა იყოს პირველ რიგში დაინტერესებული, რომ ეს საქმე გამოძიებულ იქნას და ყველა ის პირი დაისაჯოს, ვინც დასასჯელია. აქ აღარ არსებობს მისიანი და სხვისიანი. პარლამენტს უნდა ჰქონდეს თავმოყვარეობა და მის ინტერესშია ამ საქმის ბოლომდე გამოძიება.
- რაც შეეეხება იმას, სავარაუდოდ, ვინ ურჩია ”ქართულ ოცნებას” ფარცხალაძის გენპროკურორად დანიშვნა, რატომ და რა მიზნით?
- ვერ გეტყვით, ამაზე ინფორმაციას არ ვფლობ.- 17 მაისს ჩვენთან ლგბტ-ს დაცვის საერთაშორისო დღე და ოჯახის სიწმინდის დღე აღინიშნება. ამ დღეს, ჩვენთან, როგორც წესი, დედაქალაქის ცენტრალური ნაწილის ქუჩები პარალიზებულია. პოლიცია ყველაფერს აკეთებს რომ ამ სხვადასხვა ჯგუფებს შორის დაპირისპირება არ მოხდეს. გასაგებია, რომ ჩვენთან ყველაფერი, რაც ოჯახის სიწმინდეს უკავშირდება, მენტალობისა და ტრადიციის და თუნდაც იდენტობის ნაწილად ითვლება. მაგრამ, ისიც ფაქტია, რომ თუ ადრე ჩვენში სექსუალური ორინტაციის თავისუფალ არჩევანზე ხმამაღლა არავინ დავობდა, მიუხედავად იმისა, რომ ეს ჩვენშივე მიღებული რამ არ იყო, ამ ადამიანებს არც არავინ დევნიდა. თქვენი აზრით, სავარაუდოდ, რა შეიძლება იყოს მიზეზი იმისა, რომ ამდენი ზრდასრული ადამიანი ზიზღისთვის და ამ საკითხზე საჯაროდ გამოხატვისთვის იცლის?
- მე 17 მაისს აღვნიშნავ ოჯახის სიწმინდის დღეს. კარგია, რომ ასეთი დღე იქნა დაწესებული. რაც შეეხება ლგბტ-ს საკითხებს, ჩემი აზრით, ეს თემები ხელოვნურად არის პროვოცირებული. პრაქტიკულად ძალად ხდება ამ თემებზე ყურაღების გამახვილება. ლგბტ-ს წარმომადგენლები თუ ქომაგები ისე თავგამოდებით გაიძახიან - მოგვაქციეთ ყურადღება, გეგონება მათ სადღაც სამსახურიდან აგდებდნენ. ჩემი აზრით, მათ იმდენად გააღიზიანეს ხალხი თავისი აქტიურობით, რომ ახლა საკითხავია ვისი უფლებებია დასაცავი - ნორმალური ადამიანების თუ ლგბტ-ს უფლებები. ვიმეორებ, ეს გახლავთ ხელოვნურად პროვოცირებული შეტევა, რომ ისინი იცემონ და შემდეგ თქვან, რომ მათ უფლებებს ლახავენ და ამით კიდევ უფრო მეტი დაფინანსება მიიღონ სხვადასხვა წყაროებიდან. ეს მავნებლობაა.
არაფორმალურად ლგბტ ყოველთვის არსებობდა, მათ შორის საქართველოშიც... თავის თავს ვინ როგორ აღიქვამს, ეს მისი პრობლემაა, უბრალოდ, ამ თემაზე ჩვენ ერთმანეთს არ უნდა მოვახვიოთ ჩვენი შეხედულებები
არაფორმალურად ლგბტ ყოველთვის არსებობდა, მათ შორის საქართველოშიც, თუმცა ეს თემები ჩვენთან აქტუალური არ იყო. ბოლო წლებში მათ თავის თავზე ყვირილი დაიწყეს და იმდენი იყვირეს, სანამ საზოგადოება არ გააღიზიანეს და მათსავე არსებობაზე ყურადღება არ გაამახვილებინეს. თავის თავს ვინ როგორ აღიქვამს, ეს მისი პრობლემაა, უბრალოდ, ამ თემაზე ჩვენ ერთმანეთს არ უნდა მოვახვიოთ ჩვენი შეხედულებები.
დღეს საქართველოში ერთ-ერთი მთავარი პრობლემაა მოსახლეობის დეპოპულაციის ძალიან ცუდი ტენდენცია, საქართველოს მოსახლეობას არ აქვს გამრავლების ის დონე, რომ ჩვენ ერს ჰქონდეს არსებობის მყარი პერსპექტივა.
ამ დროს ლგბტ თემის ასე გაჟღერება ნიშნავს იმას, რომ საქართველოს, როგორც ასეთს, შესაძლოა, საერთოდ დაესვას წერტილი და ქართველი ერი საერთოდ აღარ არსებობდეს. ეს ჩემთვის, როგორც ამ ქვეყნის რიგითი მოქალაქისთვის, ისევე როგორც ჩვენი საზოგადოების უმრავლესობისთვის, მიუღებელია. უნდა იქმნებოდეს ნორმალური ოჯახები, ადამიანები უნდა მრავლდებოდნენ. თუ ვინმეს აქვს განსხვავებული ორიენტაცია ამის გამო ისინი არ უნდა ისჯებოდნენ, არც უნდა იცემებოდნენ, არც სამსახურიდან აგდებდნენ, თუმცა არც ისინი უნდა გვახვევდნენ თავს საკუთარ ფასეულობებს.
კობა ბენდელიანი
”ინტერპრესნიუსი”