"ჭარბვალიანობას სჭირდება პრინციპული გადაწყვეტა - მინდა სრული მხარდაჭერა გამოვუცხადო ეროვნული ბანკის ახალ რეგულაციებს"

ფინანსთა მინისტრი მამუკა ბახტაძე საბანკო სექტორთან დაკავშირებით ეროვნული ბანკის ახალ რეგულაციებს, რომელიც 7 მაისიდან ამოქმედდება, სრულ მხარდაჭერას უცხადებს. როგორც ბახტაძემ ფილიპინებში, ქალაქ მანილაში განაცხადა, ეროვნული ბანკის რეგულაციები ერთი ნაბიჯია, თუმცა იქნება სხვა ნაბიჯებიც, რადგან ჭარბვალიანობა უნდა შემცირდეს.

„არაერთხელ განვაცხადე, რომ ეს არის ძალიან პრინციპული საკითხი. ჭარბვალიანობას საქართველოში სჭირდება პრინციპული გადაწყვეტა, რომელიც გულისხმობს გარკვეულ ღონისძიებებს, როგორც ეროვნული ბანკის, ისე მთავრობის ეკონომიკური გუნდის მხრიდან. აქტიურად ვმუშაობთ ამ საკითხებზე. მინდა სრული მხარდაჭერა გამოვუცხადო იმ რეგულაციას, რომელიც 7 მაისიდან შევა ძალაში. ეს არის ერთი ნაბიჯი, თუმცა მინდა ყველა დავარწმუნო, რომ იქნება სხვა ნაბიჯებიც, მათ შორის მაქსიმალური ზღვარის დაწესება გარკვეული ტიპის საკრედიტო პროდუქტებზე და უფრო აქტიურად შემოღება ე.წ. ეფექტური საპროცენტო განაკვეთის“, - განაცხადა ბახტაძემ.

მისივე თქმით, საქართველოში სამწუხაროდ ხშირად იყო პრაქტიკა დამკვიდრებული, რომ მომხმარებელს კონტრაქტში ჩაუწერდნენ პროცენტს, შემდეგ კი სხვადასხვა ჯარიმების და საკომისიოების მეშვეობით ციფრი სხვა გამოდიოდა.

„ეს არის მომხმარებლის ფუნდამენტური უფლებების დარღვევა. როდესაც ჩვენ ვსაუბრობთ სამართლიანი თამაშის წესების დადგენაზე, სწორედ ამას ვგულისხმობთ. ორმაგი სტანდარტია ის განცხადებები, რომ თურმე ახალი სამართლიანი თამაშის წესების დამკვიდრება ეწინააღმდეგება საბაზრო ეკონომიკის პრინციპებს და ა.შ. ჩვენ სწრაფვა გვაქვს ევროპისკენ და მინდა ამ ადამიანებს შევეკითხო: რომელ ევროპულ ქვეყანაში წარმოუდგენიათ, რომ რომელიმე მომხმარებელს კონტრაქტში არ ეწეროს ეფექტური საპროცენტო განაკვეთი და ძირი თანხის ორჯერ, სამჯერ ან ოთხჯერ დაფარვა მოუწიოთ, როგორც საქართველოში ხდებოდა. სამართლიანი წესების დამკვიდრება გულისხმობს სწორედ მომხმარებლების უფლებების ფუნდამენტური უფლებების დაცვას, გამჭვირვალობას და ისეთი სტანდარტების დადგენას, რომელიც შეამცირებს ჭარბვალიანობას“, - აღნიშნა ფინანსთა მინისტრმა.

ამასთან, ფინანსთა მინისტრს არ აქვს მოლოდინი, რომ სანამ ზღვრები დადგინდება, საპროცენტო განაკვეთი გაიზრდება.

„პირიქით, მე ვფიქრობ, რომ ახალმა რეგულაციებმა ხელი უნდა შეუწყოს ეფექტური საპროცენტო განაკვეთის შემცირებას, რადგან ფინანსურ ინსტიტუტებს ექნებათ საშუალება უკეთესი ანალიზი გააკეთონ მომხმარებლის შემოსავლის, რისკები გათვალონ უკეთ და აქედან გამომდინარე, გააიაფონ თავისი პროდუქტი“, - განაცხადა მამუკა ბახტაძემ.

მანვე ისაუბრა იმ მოსაზრებაზე, რომ ახალი თამაშის წესები შეიძლება იყოს ძალიან მტკივნეული საზოგადოების იმ ნაწილისთვის, რომელსაც შემოსავალი არ უფიქსირდებათ ოფიციალურად, გარკვეულ დოკუმენტებში.

„ამიტომაც, დავიწყეთ მცირე და საშუალო ბიზნესის ხელშეწყობა და 1-ლი ივნისიდან ამოქმედდება უნიკალური პრაქტიკა მსოფლიო ეკონომიკაში, რომლის მიხედვითაც ჩვენი მოქალაქეები, რომელთა შემოსავალი არ აღემატება 500 000 ლარს, ფაქტობრივად გადაიხდიან სიმბოლურ, 1%-იან გადასახადს. აქედან გამომდინარე, მსგავსი ტიპის არგუმენტების მოსმენა ჩვენი ოპონენტების მხრიდან, არავალიდურია. ჩვენ რომ გვქონდეს ისეთი ტიპის საგადასახადო განაკვეთები, რომელიც ადამიანებს აიძულებს შემოსავლები ჰქონდეთ ჩრდილში, რა თქმა უნდა, მე ვიქნებოდი პირველი, ვინც ამ არგუმენტებს გაიზიარებდა. მაგრამ, ჩვენ მცირე და საშუალო ბიზნესისთვის ვქმნით სრულიად ახალ გარემოს, აქედან გამომდინარე, არავის ექნება იმის სტიმული, რომ მათი შემოსავლები დარჩეს ჩრდილში. მე ვფიქრობ, საზოგადოების ყველა ჯგუფისთვის იქნება ზემოთაღნიშნული ახალი წესები მომგებიანი, მათ შორის იმ ჯგუფებისთვის, რომლებსაც დღეს შემოსავალი არ აქვთ ოფიციალურ დოკუმენტებში ნაჩვენები“, - განაცხადა ბახტაძემ.

შეგახსენებთ, რომ ეროვნული ბანკის ახალი რეგულაციებით, 2018 წლის 7 მაისიდან კომერციულ ბანკებს მომხმარებელთა გადამხდელუნარიანობის სრულფასოვანი ანალიზის გარეშე სესხების გაცემა ეზღუდებათ. კერძოდ, ასეთი სესხების საერთო თანხა არ უნდა აღემატებოდეს კომერციული ბანკის საზედამხედველო კაპიტალის 25%-ს.